Na Trgu Republike u Beogradu paljenjem sveća je obeleženo 28 godina od pada Vukovara, nakon 87 dana opsade tog grada od strane Jugoslovenske narodne armije (JNA) i srpskih paravojnih formacija.

Mirovnu akciju „Nikada nećemo zaboraviti zločine u Vukovaru“ organizovale su Žene u crnom, a pored paljenja sveća okupljeni aktivisti su nosili transparent na kome piše „Odgovornost“.

„Povodom 28 godina od pada Vukovara, podsećamo da je 25.8.1991. godine napadom JNA iz vazduha, sa zemlje i sa Dunava, počeo ‘pakao Vukovara’. 19. septembra 1991. veliki broj Beograđana, bacajući cveće pred tenkove, ispratio je Prvu gardijsku oklopnu diviziju JNA u rušilački pohod na Vukovar. Kao jedan od najsramnijih događaja u istoriji Beograda, on je prekriven zavetom ćutanja i poricanja“, navele su ranije Žene u crnom u saopštenju.

One su najavile i da će 19. novembra prisustvovati komemoraciji u Vukovaru.

„Vukovar je postao simbol varvarskog uništavanja gradova u ratu… Ubijeno je više od 1.000 civila, ranjeno je više od 2.500 ljudi, dok je više hiljada bolesnih i ranjenih zarobljenika i zarobljenica prošlo kroz logore u Srbiji“, navele su Žene u crnom.

Dodale su da za zločine urbicida, osnivanje logora, ubijanje i mučenje hrvatskih zarobljenika u Srbiji još uvek, kako su istakle, niko nije odgovarao.

„Umesto nedavnog otkrivanja spomen-ploče Mladenu Bratiću, general-majoru nekadašnje JNA i komandantu Novosadskog korpusa, koji je predvodio napad na Vukovar, država Srbija i njene institucije dužne su da utvrde odgovornost vrha bivše JNA za oružani napad na Hrvatsku i pokrenu sudske postupke za zločin urbicida u Vukovaru“, navodi se u saopštenju.

Dodaje se i da su srpske institucije dužne da utvrde punu istinu o nestalima otvaranjem arhiva Vojske Srbije i otkriju grobnice hrvatskih žrtava u Srbiji, pokrenu sudske postupke za osnivanje logora i za ubijanje i mučenje hrvatskih civila i vojnika u logorima u Stajićevu, Begejcima, Sremskoj Mitrovici, Aleksincu, Nišu i Beogradu.

Žene u crnom su navele i da Srbija treba da uvaži zahtev te organizacije i Art klinike za postavljanje spomen-ploča na mestima logora u Stajićevu i Begejcima i podrže druge vidove simboličkih reparacija žrtvama i njihovim porodicama i pokrenu zakonsku zabranu glorifikacije i rehabilitacije osuđenih za ratne zločine počinjene u Vukovaru i svim drugim mestima.

Više desetina hiljada građana, zajedno sa državnim vrhom Hrvatske, učestvovalo je danas u Vukovaru na obeležavanju 28. godišnjice stradanja tog hrvatskog grada, a obeležavanju su prisustvovali predsednica Hrvatske Kolinda Grabar Kitarović i hrvatski premijer Andrej Plenković.

Prema zvaničnim hrvatskim podacima, tokom tromesečne opsade stradalo je 2.700 hrvatskih branitelja i civila, a ranjeno njih više od 2.500, a da je oko 5.000 ljudi odvedeno u logore u Srbiji, a iz grada je proterano oko 22.000 Hrvata i ostalih nesrba, dok se još oko 300 osoba vodi se kao nestalo.

Dnevno je na ovaj grad padalo oko 7.000 granata, usled čega je gotovo 90 odsto objekata u gradu uništeno.

Iz vukovarske ratne bolnice JNA je izvela ranjenike, među kojima su bili i civili, koji su ubijeni na Ovčari u noći od 20. na 21. novembra 1991. godine. Iz masovne grobnice na Ovčari ekshumirano je 200 osoba, a još se traga za posmrtnim ostacima njih oko 70.

Za zločine u Vukovaru Međunarodni tribunal u Hagu je optužio nekadašnjeg gradonačelnika tog grada Slavka Dokmanovića, trojicu bivših oficira JNA – Mileta Mrkšića, Veselina Šljivančanina i Miroslava Radića, i bivšeg predsednika „vlade“ te oblasti Gorana Hadžića. Dokmanović je 1998, izvršio je samoubistvo u pritvorskoj jedinici Tribunala.

Mile Mrkšić je osuđen na 20 godina zatvora, Veselin Šljivančanin pravosnažno na 10, a Miroslava Radića Haški tribunal je oslobodio krivice.

(Beta, arhivska fotografija)