Tačno pre godinu dana kao prvi i najvažniji posao aktuelnog saziva Skupštine i Izvršnog veća Vojvodine najavljeno je usvajanje novog pokrajinskog statuta. Pristupajući tom poslu krajem leta 2008. godine, zbog ustavne obaveze da najviši pravni akt APV usvoje u roku od 90 dana od formiranja skupštinskog saziva, vladajuće stranke u pokrajini odustale su od prvobitne Platforme Izvršnog veća koja se zasnivala na zakonodavnoj, izvršnoj i delimično sudskoj autonomiji pokrajine.
Konačna verzija statuta, koja je dobila tročetvrtinsku podršku vojvođasnkih poslanika 14. oktobra, ocenjena je, pak, kao „ustavni maksimum“. Jedini kritičari tog akta, koji je potom upućen na potvrdu republičkom parlamentu, bili su predstavnici opozicione Demokratske stranke Srbije, čije stavove izgleda danas dele i stranke centralne vlasti. Naime, kako se više slegala prašina na njegovim koricama u Skupštini Srbije, i drugi opozicioni akteri i deo stručne javnosti otvorio je vaninstitucionalnu raspravu koja nije okončana do danas, a u kojoj je vojvođanski statut prokazan kao separatistički akt. Tim kritikama priključile su se i SANU, pa i Srpska pravoslavna crkva.
Reakcije iz Vojvodine svodile su se uglavnom na negiranje elemenata državnosti u tekstu statuta, dok je centralna vlast, koju čini ista koalicija kao i u Vojvodini, stalnim pomeranjem rokova za potvrdu statuta pokrajinu dovela u prilično ponižavajući položaj. Čini se da posle višemesečne polemike i vojvođanski akteri dižu ruke od statuta. Liga socijaldemokrata Vojvodine, tako, poručuje da u toj priči više ne želi da učestvuje već za prioritet postavlja najavljene ustavne promene, dok iz Saveza vojvođanskih Mađara, inače najglasnijih zagovornika statuta, sve više ukazuju na zamor od „priče o statutu“, čiji kraj, kako smatraju, nije izvestan. Vojvođanske demokrate, pak, koji su okosnica i pokrajinske koalicije, ali i „projekta statut“, nakon prilično defanzivnog stava, danas otvorenije kritikuju republičku vlast, koja je, kako priznaju, stvar oko statuta – i zapetljala.
Prva godina mandata pokrajinske vlasti prošla je tako u iščekivanju statuta i prenosa novih nadležnosti pokrajini, a u istoj atmosferi započela je i druga. Paralelno, na vanparlamentarnoj političkoj sceni Vojvodine letnju pauzu obeležavaju dva procesa „u pokušaju“. Jedan od autora DSS, koji iz nedelje u nedelju poziva pokrajinskog premijera da zbog slučaja statut podnese ostavku, a drugi je obnavljanje inicijative autonomističkih stranaka i nevladinih organizacija za rešavanje vojvođanskog pitanja.
Serija tribina i okruglih stolova u organizaciji Vojvođanskog kluba bila je posvećena upravo temi ustavnih promena u Srbiji, ali i zahtevu za federalizacijom Srbije. „Vojvodina u federativnoj Srbiji! Novi Ustav mora za Vojvodinu predviđati i elemente državnosti, jer bez toga nema ni političkog subjektiviteta“, odgovaraju autonomisti, revoltirani tretmanom Vojvodine koji centralna vlast demonstrira odnosom prema predloženom vojvođanskom statutu. Oni poručuju da Vojvodina želi drugačiju Srbiju, „decentralizovanu i asimetrično federalizovanu ili regionalizovanu sa dva doma u Skupštini Srbiji: većem građana i većem federalnih jedinica ili autonomnih pokrajina i regija“.
Godišnjica neusvajanja statuta dovoljan je povod za bilo kakvu reakciju institucija, bilo pokrajinskih ili republičkih, kako i same ne bi bile obesmišljene beskonačnom licitacijom vojvođanskim statutom.
(Dnevnik)