Ministarstvo unutrašnjih poslova ne vidi ništa sporno u tome što su se u kalendaru koji promoviše policiju našle i fotografije formacije policije za vreme nemačke okupacije.

Kalendar, koji je koncipiran pod motom „220 godina Prvog srpskog ustanka, 220 godina policije u Srbiji“, donosi brojne fotografije i umetničke slike događaja i ličnosti važnih za razvoj ove državne institucije.

U kalendaru su hronološki poređane umetničke slike i fotografije od početka 19. veka do 1960-ih godina, a među njima su i dve fotografije koje prikazuju defile pripadnika Srpske državne straže (SDS), a iznad njih je današnji grb Ministarstva unutrašnjih poslova, javio je portal Radio Slobodna Evropa (RSE).

Fotografije su potpisane sledećom rečenicom: „Parada Srpske državne straže na Terazijama u Beogradu 1942. godine“.

Radosav Tucović, istoričar sa Instituta za savremenu istoriju, rekao je za RSE da je stavljanje SDS-a u kalendar koji je posvećen razvoju i kontinuitetu srpskih policijskih organa „po više osnova neumesno“.

„Naime, Srpska državna straža bila je policijska organizacija, uspostavljena početkom 1942. godine, od strane tzv. Vlade narodnog spasa, na čijem čelu se nalazio Milan Nedić. Njena osnovna namena, prema nemačkim dokumentima, bila je da osigura bezbednost i poredak nemačkog okupacionog sistema na teritoriji okupirane Srbije, a samim tim i da se bori protiv svih neprijatelja nemačkog okupacionog poretka na lokalnom prostoru“, kaže Tucović koji je 2023. objavio doktorsku disertaciju o Specijalnoj policiji i njenim čelnim ljudima tokom okupacije Srbije u Drugom svetskom ratu.

Tucović je naveo i da je Srpska državna straža tokom svog postojanja uglavnom bila pod vrhovnom komandom okupacionog policijsko-bezbednosnog sistema, na čijem čelu se u okupiranoj Srbiji nalazio SS-grupenfirer i policijski general August Majsner.

Ova policijska organizacija je, dodaje Tucović, korišćena uglavnom u borbi protiv pokreta otpora, odnosno kasnijih oslobodilaca Jugoslavije.

Prema njegovim rečima, iz ugla Međunarodnog ratnog prava i samo uspostavljanje SDS-a je značilo kršenje Haških konvencija o pravilima za ograničenje naoružanja kao i običajima i pravilima ratnih dejstava.

U saopštenju Ministarstva unutrašnjih poslova povodom reakcija javnosti na ove fotografije navodi se da je u istorijskom kalendaru kroz različite epohe predstavljen razvoj i izgled srpske policije „bez obzira na ideološki koncept i ulogu koju je policija imala u pojedinim vremenima“.

„U skladu sa tim, prikazan je i stroj pripadnika Srpske granične straže i ešalon biciklista Srpske državne straže uprave grada Beograda, koji ilustruju izgled srpske policije u vremenu Drugog svetskog rata, odnosno nemačke okupacije Srbije 1941-1944“, piše u saopštenju.

MUP dodaje da su žandarmerija i policija obnovljene 1941. godine na zahtev nemačkih okupacionih vlasti, od strane Saveta komesara, koji su u tom trenutku predstavljali srpsku civilnu vlast u okupiranoj Srbiji, a „ne od strane generala Milana Nedića“.

„Jedinice srpske policije i Žandarmerije februara 1942. godine preimenovane su u Srpsku državnu stražu i bile su podređene nemačkim policijskim organima u okupiranoj Srbiji. Ove dve formacije predstavljaju deo istorijskog razvoja srpske policije i, kao takve, fotografije su uvrštene u kalendar Ministarstva unutrašnjih poslova, da bi ilustrovale izgled srpske policije za vreme nemačke okupacije“, zaključuje se u saopštenju MUP-a.

(Radio 021)