Od obnavljanja nezavisnosti Crne Gore, Rusija je prisutna na ovom prostoru i uvijek je region Zapadnog Balkana za njih bio interesna sfera, dok se uticaj mijenjao, kako preko investicija i privatizacija na početku, onda direktnog uticaja tokom izbora 2016.godine gdje smo imali prisustvo njihovih obavještajnih službi, do sadašnje situacije i uticaja preko posrednika, a to su Srbija i republika Srpska, kao i određenih subjekata iz Crne Gore, ocijenio je analitičar Digitalnog forenzičkog centra (DFC) Marko Banović gostujući u emisiji “Znam da znaš” na Gradskoj RTV. On je predstavio studiju “Prijetnje demokratskim procesima u Crnoj Gori: mapiranje uticaja”.

” Digitalni forenzički centar se već od svog osnivanja fokusira na mapiranje stranog uticaja u Crnoj Gori i kako to djeluje na demokratske procese i generalno društvene-političke procese u našoj zemlji. Mi smo 2021.godine objavili jednu opširnu studiju o mekoj moći Rusije u Crnoj Gori i ovo je sada nastavak odnosno kontinuirani rad DFC s obzirom da je došlo do velikih geopolitičkih promjena, prvenstveno agresijom Rusije na Ukrajinu, ali i promjena unutar same Crne Gore tako da smo smatrali da je vrlo važno u kontinuitetu mapirati ruski uticaj i bilo koji strani uticaj koji se negativno odražava na dešavanja u Crnoj Gori. Ova studija je proizvod višemjesečnog rada i zaista mislim da smo to odradili na jedan dobar način gdje smo sublimirali sve ključne podatke kako Rusija generalno u Crnoj Gori funkcioniše, šta želi da ostvari, koji su njeni ciljevi, koje mogu biti posljedice i kako se suprostaviti tim negativnim uticajima”, ističe Banović.

Na pitanje datira li maligni ruski uticaj samo u posljednje dvije godine ili duže, on navodi da je on prisutan od ranije kada je Crna Gora stekla nezavisnost.

” Tu se mora pomenuti uloga Demokratska partija socijalista odnosno njihova saradnja sa jedinstvenom Rusijom i taj čuveni sporazum koji su potpisali 2011.godine u ekononomskoj oblasti “, kaže Banović.

Važno je reći da DPS i druge drugi činioci vlasti, kako ističe, nijesu uspjeli da izgrade demokratske i snažne institucije koje su prva linija odbrane od malignog stranog uticaja.

” To je problem koji vidimo danas i posljedice koje imamo ne samo ruskog uticaja, nego i bilo koje druge zemlje zbog nepostojanje jakih demokratskih institucija. One su tu da nas zaštite od stranog uticaja “, navodi Banović.

Kaže da je do ovakvog uticaja Rusije dovela jaka mreža koju je izgradila.

” Tu mislim na posrednike i to ide kroz razne segmente, kroz političke subjekte, vjerske subjekte, nevladin sektor, medije, paravojne organizacije i ekstremističke grupe. Tako da je Rusija obuhvatila cijeli jedan spektar društveno političkih aktera i djeluje preko njih. To je razlog zašto je u Crnoj Gori tako vidljiv uticaj Rusije i zašto je generalno na zapadnom Balkanu to vidljivo znažno. Oni u posljednje tri-četiri godine ostvaruju značaj geopolitički uticaj na ovom prostoru “, kaže Banović.

Prethode dvije Vlade su omogućile, kako navodi, da Rusija još snažnije krene na ovaj prostor odnosno na Crnu Goru.

” Nije tajna da je Srpska pravoslavna crkva bila permanetno glavni akter nakon 30.avgusta i u toj izbornoj trci prije izbora. Uticaj crkve na rad te dvije Vlade je bio enorman. To se pokazalo njihovim djelovanjem “, kaže on.

SPC je, kako kaže, ključni šraf u toj sinergiji sprsko-ruskog djelovanja u Crnoj Gori i cijelom regionu.

” Ona djeluje ne samo u Crnoj Gori, nego u BIH i Srbiji. Važna je i činjenica da je SPC po istraživanju institucije kojoj se najviše vjeruje u našem društvu. Mislim da su Rusi poslušali savjet sadašnjeg rektora Univerziteta Crne Gore Božović na proruskom skupu u Beogradu 2015.godine, gdje je urgirao da Rusija treba da iskoristi sve potencijale SPC i da jača svoje uticaje u Crnoj Gori. Često održavanje izbora je idealna situacija za maligno djelovanje Rusije, za destabilizaciju regiona “, objašnjava Banović.

On smatra da je prvi cilj Rusije je instaliranje vlasti koja će štiti ruske interese.

” U slučaju da to nije moguće onda se ide ka drugom cilju, a to je destabilizacija stavranje nefunkcionalne države koja će biti dodatno opterećenje za evroatlansku zajednicu, koja će skrenuti fokus EU i NATO-a sa dešavanja u Ukrajini. Pogotovo je to važno za Crnu Goru koja se na taj način može predstaviti nekredibilnim partnerom, jer bi to onda bila i dodatna destibilizacija NATO-a”, dodaje Banović.

(Gradski portal, Foto: Gradski portal)