U pojedinim domovima za stare u Vojvodini uočeno je da direktor doma sa korisnicima zaključuje ugovore o poklonu čiji je predmet nepokretnost, saopšteno je danas iz kancelarije Pokrajinskog ombudsmana.
Zamenik pokrajinskog ombusdmana Stevan Arambašić upoozorio je u saopštenju za javnost da ukoliko za takav ugovor nije dobijena saglasnost nadležnog organa starateljstva, Zakon o nasleđivanju propisuje da je ništavan ugovor u kome se o starijoj osobi stara osoba koja se u okviru svog zanimanja svakako već stara o njemu.
Postavlja se pitanje i da li ugovori o poklonu sklopljeni između direktora doma i korisnika predstavljaju prividne, odnosno simulirane ugovore kojima se prikriva ugovor o doživotnom izdržavanju, piše u saopštenju, izdatom povodom 1. oktobra, Međunarodnog dana starijih osoba.
Dodaje se da je povećanje broja starijih lica u Srbiji dovelo proteklih godina i do povećanja broja privatnih domova za stare i navodi da čak i u onima koji su propisno registrovani postoje nepravilnosti u radu, koje ukazuju na sistemske probleme i mogućnost zloupotrebe i kršenja prava starijih lica.
Zamenik ombudsmana je kritikovao i administrativni postupak koji sprovode centri za socijalni rad prilikom smeštanja korisnika u državne ustanove i naveo da je taj postupak složen i podrazumeva pribavljanje raznih dokumenata.
„Zbog popunjenosti kapaciteta ovih ustanova, taj postupak se često završava uvrštavanjem starijih osoba na liste čekanja, čije je trajanje neizvesno“, piše u saopštenju.
Dodaje se da uprkos popunjenosti kapaciteta državnih ustanova, centri za socijalni rad ne upućuju korisnike u registrovane privatne domove za stare, niti su upoznati sa njihovim radom i uslugama koje pružaju.
Komunikacija između centara za socijalni rad i registrovanih privatnih domova za stare najčešće ne postoji, što dodatno produbljuje problem međusobne neinformisanosti, upozorio je zamenik ombudsmana.
Podsetio je da važeći pravni okvir omogućava osnivanje ustanova socijalne zaštite od strane fizičkih lica i dodao da je samim tim neophodno ove ustanove izjednačiti sa takvim ustanovama osnovanim od strane jedinica lokalne samouprave ili AP Vojvodine.
„Državni i privatni domovi treba da imaju isti nivo uslova za rad i usluga, ali i isti stepen saradnje sa centrima za socijalni rad kako bi se predupredile i sprečile zloupotrebe starijih lica u njima“, precizirao je Arambašić.
On je još naveo da privatni domovi za stare retko imaju stalno zaposlenog socijalnog radnika, iako su na to obavezni.
Prema podacima popisa stanovništva iz 2011. godine u Srbiji živi nešto više od sedam miliona građana. Starijih od 65 godina ima više od milion, što čini više od 17 odsto stanovništva. Prosečna starost stanovnika Srbije je preko 42 godine, a broj stanovništva je smanjen za više od četiri odsto u odnosu na popis iz 2002. godine.
Prosečna starost stanovništva povećana je za dve godine, a osoba starijih od 65 godina je za tri procenta više od onih mlađih od 15 godina.
Međunarodni dan starijih osoba obeležava se 1. oktobra, nakon što je Generalna skupština UN 1990. godine usvojila Rezoluciju 45/106 u kojoj se naglašava važnost osiguravanja životnog okruženja koje se može prilagoditi potrebama i sposobnostima stanovnika u takozvanoj trećoj uzrasnoj dobi.
(Autonomija)