"Milatović i Spajić gotovo da ne kriju međusobni sukob, odnosno borbu za moć"
Razlaz Momira Bulatovića i Mila Đukanovića 1997. predstavljao je političku vododjelnicu, u kojoj su bili veoma jasno definisani politički, ideološki i civilizacijski ciljevi dvije strane u pomenutom sukobu. Kao istoričar, ništa slično ne mogu da pronađem u aktuelnom sukobu mandarata Milojka Spajića i predsjednika Crne Gore Jakova Milatovića, ocijenio je istoričar Milivoj Bešlin.
Bešlin je u emisiji “Aritmija”, autorke Tamare Nikčević, kazao da Gradska RTV danas plaća cijenu zbog izvještavanja o vezama najbližih srodnika vrha vlasti u Crnoj Gori sa režimom u Beogradu, i tvrdi da Aleksandar Vučić ima podršku svega trećine Srba koji žive u Crnoj Gori.
Mandatar Milojko Spajić nema političku volju i hrabrost da napravi dobru evropsku Vladu, kaže Bešlin i dodaje da su vidljivi sukobi između njega i predsjednika države Jakova Milatovića.
“Milatović i Spajić gotovo da ne kriju međusobni sukob, odnosno borbu za moć. Problem je to što u njihovom sporu ne postoje dve jasno diferencirane političke i ideološke koncepcije. Drugim rečima, mi tu, za razliku od sukoba između Momira i Mila, ne shvatamo zašto su zapravo njih dvojica u sukobu”, objašnjava Bešlin.
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić politički uticaj u Crnoj Gori, ne ostvaruje samo dozvoljenim sredstvima i medijskom propagandom, već i ilegalnim finansijskim manipulacijama.
“Vaša televizija je otkrila ono o čemu se malo govorilo kada je Abazović bio važan Vučiću. Tek sada vidimo koliko je bio važan, kada je njegov brat dobio kliniku vrijednu desetine miliona eura. Vaša televizija je najviše govorila o tome, malo je šta demantovano, zato ste i plaćali cenu kao tv urednici. Takođe smo saznali da je i brat Milatovića postao poslovan čovek – od vlasnika polovine teretane do putarskog biznisa koji je najisplativiji u Evropi”, kazao je Bešlin.
Sudeći po političkom aktivizmu, utisak je da u Crnoj Gori vlada ćutnja, ističe Bešlin.
“Mladi lideri DPS-a nadaju se položaju u Spajićevoj Vladi, zato su mu i pružali podršku tokom izbora. Ja sam sa čuđenjem gledao kampanju kada je Vučić sporovodio negativni odnos prema Spajiću. DPS ga je branio više nego tada aktuelnog predsjednika stranke Mila Đukanovića”, navodi Bešlin.
Naglašava da bi jedino Vlada koju bi činili PES i DPS garantovala crnogorski suverenitet, koji je ozbiljno ugrožen tokom prethodne tri godine.
Dominantne političke stukture u Srbiji pokušavaju od Aleksandra Rankovića napraviti sveca
Osvrnuvši se na obilježavanje 40 godina od smrti narodnog heroja Jugoslavije, antifašiste, partizana, osnivača i potpredsjednika jugoslovenske federacije i šefa UDBE Aleksandra Rankovića u Srbiji, Bešlin ističe da dominantne političke stukture u toj zemlji pokušavaju od Rankovića da naprave sveca.
Želja da se tadašnja Jugoslavija prikloni političkom centru u Kremlju, autoritarizam, teror nad albanskim stanovništvom i užasno nepovjerenje prema Zapadu su vrijednosti koje današnja Vučićevska Srbija želi da izvlači iz juigoslovenske prošlosti, smatra Bešlin.
“Rankovićeva sahrana je bila prva demonstracija srpskog nacionalizma u posttitovskom periodu. Već tada je Ranković ponio oreol nekoga ko je lično i politički stradao za Srbiju, i da je nakon njegovog pada ona bila diskriminisana”, kazao je Bešlin.
Dodaje da Ranković ipak nije bio srpski nacionalista, već, kako kaže, tvrdi, dogmatični komunista boljševik.
“U vrednosnom sistemu on u tom momentu nije bio pripadnik suprotstavljene nacionalističke ideologije, ali je načinom interpretacije uloge partije u društvu, spoljno-političke orjentacije i svojim shvatanjem federaciije na neki način emanirao vrednosti srpskog nacionalizma”, objašnjava Bešlin.
Rankovićeva smjena se, ističe, desila na Brionskom plenumu, ali nikada nije objavljeno detaljno što su bili motivi.
“Bilo bi previše šokantno za javnost da je otkriveno koji su sve bili metodi represije UDBE nad albanskim stanovništvom na Kosovu. To je strašno dramatično jer govori o srednjovekovnim metodama mučenja, a postoje samo djelimično urađeni bilansi o tome koliko je ljudi ubijeno, koliko je ostalo invalidno i koliko je mentalno obolelo jer nisu mogli da izdrže torturu”, ističe Bešlin.
Naglašava da su sovjetske reakcije na Brionski plenum bile vrlo negativne.
“Njihovi politički lideri su tada govorili da je Ranković bio mnogo bolji i pošteniji komunista od onih koji su ga smenili, da je to prevaga Hrvata i da će Jugoslaviju definitivno odvesti u tabor liberalizma i kapitalizma. Isticali su da je Ranković zagovarao zbližavanje sa SSSR-om, dok su oni koji su ga smenili insistirali na jačanju odnosa sa Zapadom”, podsjeća Bešlin.
Suština strategije sovjetske politike nakon smjene Rankovića bilo je, kako kaže, raskidanje sa iluzijom da će se Jugoslavija vratiti u istočni lager.
“Od pomirenja Tita i Hruščova 1955. stalno je postojala ta sovjetska nada da će Jugoslavija postati deo istočnog bloka a da nesvrstanost ide u istoriju. Ranković im je ulivao nadu da će se Jugoslavija vratiti u istočni lager, a njegovom smenom su shvatili da se to nikada neće dogoditi. Tada, po prvi put posle Brionskog plenuma, formulišu strategiju o tome da, ako ne mogu imati čitavu Jugoslaviju, mogu neke delove, te da treba ići na njeno razbijanje”, zaključuje Bešlin.
STUPS: Bestijarijum