Kustinim stazama četništva
Nagradno pitanje glasi, znate li ko je izgovorio ovu umotvorinu:
“Dobro došli u slobodne srpske planine! Godine 1941. antifašizam je iz Bosne i Hercegovine preseljen na Taru i jedan čovjek je ušao u istoriju tako što je postao prvi antifašista. Njegova sudbina nije bila tako srećna. Njegovo ime je Draža Mihajlović. Mi smo dužni da kažemo da je on prvi antifašista na svijetu “
Ne znate čije su ovo nakaradne ideje i konstrukti? Ovo je kazao Emir Nemanja Kusturica juče na otvaranju svog Kustendorfa na Mokroj Gori.
Eto, tako je i ovaj srbijanski režimski radnik postao ili bolje reći ostao još jedan u nizu ljubitelja srpskih nacističkih kolaboracionista u Drugom svjetskom ratu. Ali ovdje je ponajmanje riječ o Kusturici i njegovoj nevjerovatnoj mimikriji i umijeću da se dodvori svakom srpskom gazdi-od Miloševića nekad do Vučića danas.
Ima jedna druga stvar, a to je potpuna normalizacija četnika, iskonskih fašista u srpskom društvu i javnom diskursu. U toj normalizaciji učestvuju sve sfere javnog mnjenja i ona je takva i tolika da je zapravo nemoguće ući u bilo koju poru društva, a da se ne vide “heroji četnici“.
Velika šarena četnička laž
Pa smo tako stigli do filma ili kako se to veli “prvog četničkog filma“, što je opet laž u samoj najavi. Naime, vjerovatno ste čuli da se u Srbiji u kinima prikazuje opskurno i bizarno smeće, četnički film “Opkoljeni“ u kome je sve, doslovno sve laž. Jednako kao i vjera da se radi o nekakvim oslobodiocima, a ne koljačima i kvislinzima.
Hajmo po redu.
Kao što kazah, u najavi stoji da je riječ o “prvom četničkom filmu“. Ovo propagandno smeće nije čak ni to. Četnički filmovi su rađeni još za vrijeme Drugog svjetskog rata, pa je tako poznata rojalistička propagandana skaska “Chetniks, the Fighting Guerilla” iz 1943. Dakle, ovaj posljednji nakaradni uradak je nastao bezmalo 80 godina kasnije.
Ali, dabome, nije to sve u sistemu i nomenklaturi četničkih lagarija.
Sljedeća obmana tiče se same radnje filma.
Narativ sažete u nekoliko rečenica izdvojenih iz sinopsisa ide otprilike ovako:
„Srbija, jesen 1942. godine. Brojne esesovske jedinice pretresaju teren u potrazi za četnicima. Četnici primenjuju gerilsku taktiku: Rasturaju se u manje formacije i odlaze dublje u planine. Da li će pojačanje Kalabiću stići na vreme? Da li postoji izlaz kada 200 vojnika opkole njih četvoricu?“
Šta je ovdje problem?
Naime, u trejleru filma i u orginalnom scenariju navedena su dva potpuno različita događaja. Povijesničar Milovan Pisari kaže govoreći za VOICE da u tekstu na osnovu kog je urađen film postoji više nejasnoća i neprovjerenih informacija, kao i da nije pronašao podatke o akcijama protiv komandanta Gorske kraljeve garde Jugoslovenske vojske u Otadžbini Nikole Kalabića tokom 1942 godine.
„U trejleru filma se navodi da je to trenutak kada SS-ovci opkole i žele da uhapse Kalabića i navodi se da se to dešava 1942. godine. U tekstu na sajtu, se pak poziva na operaciju „Hajka“, koju se Nemci izvršili 1944. godine. To su dve u potpunosti različite stvari. U trejleru se vidi i SS divizija Princ Eugen, koju su činili banatski Nemci. Ona je osnovana početkom marta 1942. godine, a oni su u jesen te godine, prema podacima, bili u okolini Kopaonika i lovili tamošnje partizane. On je izmislio tu dosta stvari, preuzeo iz različitih konteksta i napravio jednu kombinaciju“ kazao je povijesničar Pisari.
Kada kaže “on“ Pisari misli na autora filma i reditelja, publicistu Miloslava Samardžića, čestog gosta na kanalu Balkan Info, koji je poznat po prekrajanju istorije i stvarnju alternativnih i lažnih pogleda na istu. Samardžić se odavo bavi ovim “sportom“ u kome su podmetačine i obamne sastavni dio posla. To ga je vjerovatno kvalifikovalo da snimi ovu ultimativnu filmsku laž.
Dabome, nije to sve, niti može biti sve.
Film je loš “samo zato“ što je Kalabić izdao Dražu???
Zanimljiv je diskurs srpskih pripejd ljevičara na iznajmljivanje kojima vrvi Srbija i koji, pazite sad, zamjeraju što je film prikazan u svijetlu ispravnosti Kalabića, koji je izdao Dražu Mihailovića. Kao da je uopšte važno i etički vrijedno što je jedan neonacista radio drugom. Obojica su kvislinzi i tačka! Ipak, tako ne razmišlja srbijanski državni povijesničar Predrag Marković koji kaže:
“Bizarno je praviti heroja od Kalabića, koji je izdao Dražu Mihailovića, a i njegove jedinice su napravile najveće zločine, koji su kompromitovali cijeli četnički pokret. Bilo je četnika koji su se borili protiv Nijemaca, ali u tim borbama nije učestvovao Kalabić”.
Po Markoviću, čitav problem leži u faktu da je Kalabić “izdao“ Mihajlovića. Sve ostalo je valjda OK. To što je riječ o dvojici krvavih, zlih izdajnika, ponajmanje je izgleda važno. Pa se u Srbiji itekako primila ideja o “dobrom Draži“ i “zlim Kalabićima“.
A sam film?
Naravno da je propagandističko smeće, o kojem ne treba trošiti riječi. To je uradak, zapravo, koji se može posmatrati kao tragični pokušaj filma. I da, može se gledati sa zanimanjem jedino u smislu biranja najgoreg ostvarenja u istoriji filma. Čak je i zabavno promatrati sve te ljude koji kao da su došli sa Planete majmuna i koji kao da se u svojim nastranim kostimima pokušavaju predstavi kao izvanzemaljska bića, sve do momenta kad se samo uzobiljite; radi se o monstrumima, koji su klali nejač, koji su ubijali nesrpsku djecu po Istočnoj Hercegovini i Crnoj Gori, koji su vršili masovna silovanja Bošnjakina, koji su zatrli sve što im se na putu našlo, a nosilo je petokraku…e onda više nije tako smiješno.
Četnički film u srpskom svetu
A još je manje smiješno kad vidite listu bioskopa u kojima se prikazuje ovo, ni ime mu se ne teba spominjati. Mapa je to projektovanog srpskog sveta, iz koga je samo zahvaljujući rekaciji javnosti skrajnuta Podgorica sa svojim multipleksom
Mapa je to srama koja vonja na laž, zablude i fašizam, taman kao i narečeni srpski svet.
“Opkoljeni“ su porno uradak bez seksa, odsječeni od realnosti, odsječeni od istine, odsječeni od normalnih životnih tokova, taman kao i narečeni srpski svet, a pomenuto četničko smeće, osim propaganadističke retorike koja rehabilituje ratane zločince, ima kazati još jednu stvar, a to je unormaljivanje nenormalnog.
Pa tako junaci sa četnčke Planete majmuna zapravo postaju “dobre čike“, koje se bore za pravu stvar.
Mislite da je sve ovo izdvojen kinematografski incident, koji se nije primio u narodu? Milsite da je ovo tek svenuli pelcer? Razmislite još jednom.
Sjetite se citata sa početka teksta. Sjetite se šta za četnike kaže Emir Kusturica i koliko ih hvali. Hoće li i on praviti svoj četnički film?
Ako se to desi, onda će i definitivno ona ubijena djeca, žene i svi ostali, stradali od srpske kame biti zaboravljeni.
Sa ili bez četničke Planete majmuna.
STUPS: Eskalacija