Puni blagoslov ruskog patrijarha Kirila za rusku invaziju na Ukrajinu izazvao je rascep pravoslavnih crkava i pokrenuo unutrašnju pobunu za koju stručnjaci kažu da je bez presedana, piše Reuters.

Kiril (75), bliski saveznik ruskog predsednika Vladimira Putina, vidi rat kao bedem protiv Zapada koji smatra dekadentnim, posebno zbog prihvatanja homoseksualnosti.

On i Putin dele viziju „Ruskog sveta“, povezujući navodno duhovno jedinstvo i teritorijalnu ekspanziju prema delovima bivšeg Sovjetskog Saveza, kazali su stručnjaci za Reuters.

Ono što Putin vidi kao političku restauraciju, Kiril vidi kao hrišćanski rat.

Međutim, patrijarh je izazvao reakciju kod kuće kao i među crkvama u inostranstvu koje su povezane s Moskovskom patrijaršijom.

U Rusiji je gotovo 300 pravoslavnih članova grupe pod nazivom Ruski sveštenici za mir potpisalo pismo u kojem se osuđuju „ubilačke naredbe“ izvršene u Ukrajini.

„Ukrajinski narod bi sam trebalo da odluči, bez pritiska Zapada ili Istoka, a ne pod pretnjom oružja“, navodi se u pismu.

Od 260 miliona pravoslavnih hrišćana u svetu, oko 100 miliona živi u Rusiji, a deo vernika u inostranstvu pripadnici su Ruske pravoslavne crkve.

Međutim, rat je pogoršao odnose.

Sveštenici amsterdamske parohije svetog Nikole prestali su da spominju Kirila na misama.

Ruski episkop u zapadnoj Evropi podsetio ih je da bi uticao na njihovu odluku, ali je parohija prekinula veze s Moskovskom patrijaršijom, istakavši da je odluka „težak korak“.

„Kiril je jednostavno diskreditirao Crkvu“, rekao je ukrajinski grkokatolički sveštenik Taras Homuh, viši predavač teologije na Univerzitetu Liverpool Hope.

„Više ljudi želi da progovori u Rusiji, ali se boji“, rekao je Reutersu u telefonskom intervjuu.

U Ukrajini je oko 30 miliona pravoslavaca, pri čemu su podeljeni na tri crkve, od kojih su dve najvažnije – autokefalna Ukrajinska pravoslavna crkva i Ukrajinska pravoslavna crkva Moskovske patrijaršije (UKC MP).

Ruska pravoslavna crkva smatra Ukrajinu izuzetno značajnom jer je kolevka Kijevske Rusije, srednjovekovne države čiji je vladar Volodimir/Vladimir primio hrišćanstvo od vizantijskih pravoslavnih misionara. Na nasleđe te države pozivaju se i Ukrajina i Rusija.

Kijevski mitropolit Onufrij Berezovski (UKC MP) pozvao je Putina da „odmah prekine bratoubilački rat“, dok je drugi mitropolit te crkve podređene Moskvi, Evologij iz istočnog grada Sumija, pozvao svoje sveštenike da prestanu da se mole za Kirila.

Kiril, koji tvrdi da je Ukrajina nedeljivi deo njegove duhovne jurisdikcije, već je prekinuo veze s Vartolomejom, istanbulskim ekumenskim patrijarhom koji deluje kao prvi među jednakima u pravoslavnom svetu, a priznao je autokefalnu Ukrajinsku pravoslavnu crkvu.

„Neke Crkve su toliko ljute na Kirila zbog njegovog stava o ratu da se suočavamo s preokretom u svetskom pravoslavlju„, rekla je za Reuters Tamara Grdzelidze, profesorka religijskih studija na gruzijskom Državnom univerzitetu Ilia i bivša gruzijska ambasadorka u Vatikanu.

U zajedničkoj izjavi, pravoslavni teolozi iz institucija poput Centra za pravoslavne hrišćanske studije Univerziteta Fordham u New Yorku i Volos Akademije za teološke studije u Grčkoj osudili su te crkvene čelnike koji „usmeravaju svoje zajednice da se mole na načine koji aktivno potiču neprijateljstvo“.

Od drugih pravoslavnih velikodostojnika rat su kritikovali patrijarh Aleksandrije i cijele Afrike Teodor II., rumunski patrijarh Daniel i finski arhiepiskop Leo.

(Hina, Foto: Pixabay)