Hrvatska, bosanskohercegovačka i crnogorska politika i javnost zgrožene su i osuđuju sudsku rehabilitaciju Draže Mihailovića.
Radi se o pokušaju revizije povijesti i vrijeđanju žrtava četnika, a rezultirat će pogoršanjem međunacionalnih odnosa na prostoru bivše Jugoslavije, ocjenjuje se u Zagrebu.
„Iznimno sam neugodno iznenađena presudom Višeg suda u Beogradu o rehabilitaciji ratnog zločinca Draže Mihailovića te kao Predsjednica Republike Hrvatske najodlučnije osuđujem svaki pokušaj povijesnog revizionizma“, kaže u priopćenju hrvatska predsjednica Kolinda Grabar Kitarović.
„Ova odluka beogradskog suda „ne mijenja hrvatski stav da je on ratni zločinac i zapovjednik kolaboracionističke vojske poražene u Drugome svjetskom ratu“, poručeno je iz Ministarstva vanjskih i europskih poslova.
„To je silno velika pogreška kao što bi bila rehabilitacija Hitlera, Mussolinija ili Pavelića“, ocjenjuje ministar pravosuđa Orsat Miljenić.
„To će, na žalost, nesumnjivo narušiti međunacionalne odnose ne samo između Hrvata i Srba, nego i između drugih na prostoru bivše Jugoslavije“, prokomentirao je saborski zastupnik srpske manjine Milorad Pupovac u tekstu Enisa Zebića Rehabilitacija Mihailovića je kao rehabilitacija Hitlera ili Pavelića.
U reakcijama u BiH navodi se kako je odluka Višeg suda u Beogradu o rehabilitaciji Draže Mihailovića udar na žrtve njegove politike, ali i na temeljne vrijednosti antifašizma.
Među učesnicima Narodnoooslobodilačkog rata – nevjerica.
„Mogu da kažem da sam zaprepaštena, da je to dokaz da je neofašizam postao toliko agresivan kad može jednog ratnog zločinca da rehabilitira i da ga proglasi ravnopravnim s onima koji su se borili za slobodu ovog naroda!“, komentariše Nađa Biser Taso iz Sarajeva.
Predsjednik Helsinškog odbora za ljudska prava RS Branko Todorović naglašava kako je rehabilitacija četničkog vođe civilizacijska sramota i šamar evropskoj Srbiji.
„Politika u Srbiji i dalje je iznad pravosuđa i pravosudnih institucija, jer je očigledno da se radi o jednoj čisto političkoj želji tobožnjeg pomirenja partizana i četnika, na neki način relativiziranjem svega onoga što se dešavalo u Drugom svjetskom ratu i, slobodno možemo reći, jedne sramne rehabilitacije onih za koje postoje konkretni dokazi o brojnim zločinima koje su počinili prvo protiv srpskog naroda, a naravno onda i protiv drugih. Ne treba zaboraviti velike zločine u mjestima kao što je Foča i drugim širom tadašnje države“, podsjeća Todorović u tekstu Gordane Sandić Hadžihasanović Rehabilitacija četničke ideologije ohrabriće ekstremiste.
U Crnoj Gori su na rehabilitaciju Draže Mihailovića reagovali i borci NOR-a i aktuelna vlast i opozicija, istoričari i javni radnici. Niko od njih nema razumijevanje za ovakav vid reinterpretacije istorije, piše Esad Krcić u tekstu Rehabilitacija Mihailovića otvara stare rane.
Potpredsjednik SUBNOR-a i antifašista Crne Gore Ljubomir Sekulić je rekao da vijest o rehabilitaciji ratnog zločinca Draže Mihailovića pogađa sve borce i antifašiste na svim bivšim jugoslovenskim prostorima.
„Suđenje je izvedeno u jednom drugačijem političko-ideološkom diskursu i očigledno je vođeno političkim motivima. Ideologijom se sve može objasniti i opravdati, a svaka rehabilitacija je čin političke volje i ona ne mora biti saglasna sa onim što su istorijske činjenice. Ovdje se radi o političko-pravnoj srpskog nacionalnog programa i kao takva ona, naravno, može imati posljedice, prije svega, kod onih koji su na neki način osjetili posljedice tog programa“, ocjenjuje istoričar Šerbo Rastoder.
„Nakon ove pravne gimnastike – sve je moguće. Uz rehabilitaciju i izvinjenje Draži sad se, shodno ovom aktu, treba izviniti Ljubu Ćupiću, jer onda ispade da je bio u zabludi, jednako kao Sava Kovačević, Vladimir Nazor, Koča Popović, Boško Buha i onoliki broj narodnih heroja, španskih boraca i brojnih neznanih junaka“, saopštio je režiser Nikola Vukčević, završavajući citatom: „Ko ne pamti – iznova proživljava“.
(Slobodna Evropa)