Direktor jerusalimskog centra „Simon Vizental” Efraim Zurof (Zuroff) izrazio je danas nadu da će oslobađajuća presuda suda u Budimpešti za Šandora Kepira, optuženоg za učešće u zločinima u Novom Sadu tokom Drugog svetskog rata, u žalbenom postupku biti promenjena.
Zurof je na konferenciji za novinare u Jevrejskoj opštini u Novom Sadu rekao da potvrda mađarskog tužilaštva da je uložilo žalbu na presudu uliva nadu da će prvostepena odluka suda biti preinačena.
„Očekivao sam da će Kepiro biti proglašen krivim i u prvostepenom postupku. Jedino sam se pitao kolika će biti zatvorska kazna. To je bilo jako važno, bez obzira da li će biti pet ili tri godine”, rekao je Zurof i dodao da je zato odlukom suda šokiran i zabrinut.
Dodao je da „niko danas ne može da bude sretan zbog užasne odluke suda u Budimpešti”, jer je ona protivna svim dokazima koji postoje o Novosadskoj raciji iz januara 1942. godine.
„Kepiro tokom suđenja nije demantovao ko je i koju je funkciju imao tokom Novosadske racije, zbog čega je već ranije odgovarao pred mađarskim sudom i sa grupom od 15 oficira oduđen i kažnjen”, rekao je Zurof.
Dodao je da o njegovoj krivici govori i svedočenje mađarskog poručnika Janoša Nađa, koji je potvrdio da je čuo Kepirovo naređenje da se grupa od oko 30 uhapšenih posalje na Dunav, što znači da je potpuno jasno da su ubijeni.
Zurof je zamerio sudiji Vargi što je odbacio to svedočenje i što nije pročitao presudu iz 1944 godine, pravdajući se da nije pronađena u mađarskom arhivu, iako je sudu poslao dokaz da u arhivu Srbije postoji prevod originalne presude na srpki jezik.
„Sve dokaze o učešću Kepira u Novosadskoj raciji dao sam tužiocu. Činjenica je da Kepiro nikada pre i nakon racije nije boravio u Novom Sadu, da je komandno odgovoran za zločin i da to niko ne može da porekne”, rekao je Zurof.
Direktor centra „Simon Vizental” ponovo je kritikovao i vlasti u Mađarskoj što su dozvolile da četiri godine čekaju sa početkom suđenja i što je dozvolila da mađarski neonacisti demonstriraju ispred suda, ali i u samoj sudnici.
„Ponašanje ljudi u sudnici i van nje je crveno svetlo koje govori o današnjoj političkoj atmosferi u Mađarskoj”, rekao je Zurof i dodao da ne može da oceni da li je odluka sudije bila izazvana bilo kakvim političkim pritiskom.
Kepiro (97) je optužen da je u januaru 1942. godine kao mađarski žandarmerijski kapetan učestvovao u sprovođenju Novosadske racije u kojoj je, prema navodima optužnice, pobijeno najmanje 1.246 građana Novog Sada, najviše Jevreja, Srba i Roma, među kojima i 168 dece.
Pojedini istraživači tvrde da je tokom Racije u Novom Sadu ubijeno i više od 4.000 osoba.
Kepiro je pred kraj rata od strane mađarskih vlasti bio dva puta osuđen, na 14 i na 10 godina zatvora, zbog učešća u Raciji. Kaznu nikada nije odslužio, jer je nakon rata pobegao u Austriju a potom u Argentinu, odakle se u Mađarsku vratio 1996. godine i dobio penziju od države.
U Budimpešti ga je 2006. godine locirao Efraim Zurof, koji je odmah dostavio dokaze mađarskom pravosuđu. Optužnica protiv Kepira podignuta je u februaru 2011. godine, a suđenje je počelo u maju.

(Autonomija)