Skip to main content

Antifašisti: Među „nevinim žrtvama“ i ratni zločinci

Vojvodina 28. окт 2021.
3 min čitanja

Antifašistički front 23. oktobar pozvao je na sprečavanje podizanja spornog spomenika „Nevinim žrtvama 1944/45“, jer to bi „predstavljao sramotu za Novi Sad i ruganje žrtvama fašističkog terora“.

Oni su uputili apel nakon što su od Skupštine grada, na osnovu Zakona o pristupu informacijama od javnog značaja, dobili dokumenaciju o inicijativi za podizanje spomenika, iz čega proizlazi da se na spisku „nevinih žrtava 1944/45“ nalaze brojne osobe odgovorne za razne ratne i druge zločine u Novom Sadu i Bačkoj tokom Drugog svetskog rata.

AF23X navodi da su se obratili Skupštini budući da nisu imali uvid u spisak žrtava, te su posumnjali da se radi o ratnim zločincima iz Drugog svetskog rata, koje su nove jugoslovenske vlasti osudile na smrti nakon oslobođenja Novog Sada i Vojvodine.

Antifašisti navode da su od lokalnog parlamenta dobili tekst inicijative Saveza vojvođanskih Mađara u vezi sa izgradnjom spornog spomenika koja je pokrenuta 2016. godine. Kako dodaju, u inicijativi piše da je njihov predlog zasnovan na osnovu istraživanja „Komisije za tajne grobnice ubijenih posle 12. septembra 1944. godine“, na čijem se sajtu nalazi spisak žrtva kojima je namenjeno podizanje spomenika.

„Svima nam je poznata činjenica da se na spiskovima Komisije za tajne grobnice, koja od 2010. godine radi uz podršku Ministarstva pravde Republike Srbije, nalaze i brojni osuđeni ratni zločinci koji su nakon oslobođenja osuđeni na smrt od strane jugoslovenskih vlasti. Ipak, odlučili smo da dodatno istražimo spisak, i uvidom u dosijee samo pojedinih lica na ovom spisku utvrdili smo da se na njemu nalaze pripadnici svih kolaboracionističkih formacija, okupatorskih vojnih snaga uključujući i njilaše i ustaše, kao i okupacione špijune agente potkazivače, ali i osuđene razbojnike… Takođe, na pomenutom spisku nalaze se i ratni zločinci osuđeni na smrtnu kaznu po presudama vojnih i civilnih sudova, a čija se krivica ne može dovesti u pitanje. Presude, saslušanja i istorijski izvori koji dokazuju njihovu odgovornost su publikovani i dostupni javnosti“, navode novosadski anifašisti.

U saopštenu AX23X su data i imena pojedinih ratnih zločinaca koji se nalaze na spisku „nevinih žrtava“, a koji su i učesnici i organizatori Racije u južnoj Bačkoj, kao i za brojnih drugih zločina počinjenih tokom okupacije Novog Sada i Bačke:
Batori Geza, (РКТГ-28594) potpukovnik žandarmerije, i komandant žandarmerijskih odreda koji su učestvovali u raciji 1942. godine
Zombori Đula, (РКТГ-28598) upravnik okupacione policijske kapetanije u Novom Sadu i jedan od organizatora novosadske racije
Kremer Đula, (РКТГ-28591) član Gornjeg doma mađarskog parlamenta i jedan od organizatora racije 1942. godine
Mikloš Nađ, (РКТГ-54089) okupacioni gradonačelnik Novog Sada odgovoran za ratne zločine počinjene u gradu tokom okupacije
Jožef Heđi, (РКТГ-4483) pripadnik organa Kontrašpijunaže, lično je zlostavljao žrtve tokom racije 1942. godine
Milan L. Popović, (РКТГ-7159) zloglasni kolaboracionista i „predstavnik“ bačkih Srba u mađarskom parlamentu za vreme okupacije
Osim navedenih organizatora ratnih zločina, na spisku su i pojedini direktni počinioci, a navode i nekoliko pojedinaca:
Balog Imre, (РКТГ-22743) tokom racije je lično ubijao civile. Priznao je da je lično ubijao decu bajonetom.
Nađ Jelena, (РКТГ-7127) odgovorna kao podstrekač za ubistvo četiri člana porodice Crnje u Novom Sadu tokom racije 1942. godine.
Radosavljević Lajoš, odgovoran kao podstrekač na zločine počinjene tokom racije u Novom Sadu u ulicama cara Dušana i Arse Pajovića
Janoš Tot, učestvovao u masovnim ubijanjima i saučesnik u ubistvu 9 članova porodice Kolarov-Mašin iz Rumenačke ulice.

„Kolektiv Antifašistički front 23. oktobar smatra da je podizanje spomenika ovim ratnim zločincima sraman potez gradske vlasti. Mišljenja smo da bi ukoliko bi spomenik bio podignut, on predstavljao sramotu za sve Novosađane i Novosađanke, kao i ruganje svim nevinim žrtvama fašističkog terora u Novom Sadu i Bačkoj. Zato pozivamo širu javnost da se suprotstavi podizanju spomenika, kako bismo zajedničkim snagama sprečili sprovođenje ovog sramnog čina“, zaključuje se u saopštenju.

Spisak se može pogledati na linku na ovom linku.

(Autonomija/021)