Pravni akt koji još uvek nije dostupan javnosti nije moguće komentarisati sa stručnog aspekta, kao što je to slučaj sa skorašnjim aktom o tzv. rehabilitaciji Nikole Kalabića jednog od lidera ravnogorskog pokreta u Srbiji tokom II Svetskog rata i visokog oficira Jugoslovenske vojske u Otadžbini. Ono što je jasno jeste da se radi o postupku koji za svoj ishod ima „rehabilitaciju“ ove individue koja je prema svim dostupnim istorijskim podacima ratni zločinac, komentariše za Danas advokat Vlatko Sekulović.
Ovim aktom, dodaje on, koji još uvek nije pravosnažan, nadležni sudija predlaže da srpsko društvo vrati čast Kalabiću, te da ovaj postane simbol i primer vrednosti koje treba slediti.
–U opštem kontekstu istorijskog revizionizma i rehabilitacije četnika koji je počeo još u vreme Miloševića, predanim radom kumova Vuka Draškovića i Vojislava Šešelja, a potom se sa nesmanjenim intenzitetom produžio u čitavom XXI veku, ovakva odluka je očekivana – smatra naš sagovornik.
Ostavljajući po strani pravne aspekte, ističe Sekulović, stav postupajućeg sudije u ovom slučaju se uklapa u opšti narativ i izgradnju istorije koja je u funkciji opravdanja post-jugoslovenskog projekta Srbije, preciznije Velike Srbije.
–Takav narativ zahtevao je istovremeno i raskid sa nasleđem Narodnooslobodilačkog pokreta (partizana) ili makar njegovu reinterpretaciju u kojoj se glavna uloga daje jednoj etničkoj zajednici, Srbima, usled njegovog jugoslovenskog karaktera u kom su učestvovali pripadnici svih etničkih zajednica sa jugoslovenskog prostora – kaže Vlatko Sekulović.
Prema njegovim rečima, nezakonitost rehabilitacije Draže Mihailovića, jer prethodno nije utvrđeno da Mihailović nije počinio ratne zločine za koje je osuđen, otvorila je prostor za neograničene interpretacije prava u skladu sa ideološkim narativom i stavom.
–Tako su pokrenuti postupci za rehabilitaciju brojnih kvislinga kao što je Nedić, za koje je prethodno pripremljen vrednosni ambijent aktivnostima poput predstave „Đeneral Milan Nedić“. U tom kontekstu, rehabilitacija uloge JvuO i pripadnika srpskih kvislinških formacija tokom Drugog svetskog rata i njihov srpski nacionalizam, predstavlja onaj deo prošlosti koji se mitologizuje u svrsi opravdanja današnjih ciljeva srpskog nacionalizma kao dominantne ideologije u srpskom društvu – kaže sagovornik Danasa.
Međutim, napominje on, u slučaju Kalabića stvari stoje malo drugačije.
–Naime ovaj komandant JvuO pored toga što je prema istorijskim podacima odgovoran za brojne i stravične ratne zločine nad Srbima, počinio je nešto što se ne uklapa u narativ koji podrazumeva navodnu moralnu čistotu i „srpskost“ četnika. Kalabić je odigrao ključnu ulogu u smrti Draže Mihailovića, pruživši neophodne informacije i logističku podršku organima vlasti koji su tragali za ovim četničkim liderom. Izdaja koju je Kalabić počinio prema Mihailoviću, a ne ratni zločini, je ideološki razlog zbog kog je vrlo verovatno da će i ovo rešenje ponovo, iz nekih trivijalnih formalnih razloga, biti poništeno od strane drugostepenog suda. Drugim rečima, da su Draža Mihailović i njegovi četnici pobedili u Drugom svetskom ratu i oni bi, kao i Tito i partizani, proglasili Kalabića za narodnog neprijatelja bez mogućnosti rehabilitacije – zaključuje Vlatko Sekulović.
STUPS: Eskalacija