Zajednica proteranih Hrvata iz Srema, Bačke i Banata saopštila je danas da je pre tačno 30 godina, početkom Domovinskog rata, započelo i tragično razdoblje za Hrvate u Vojvodini koje je rezultiralo prisilnim iseljenjem više od 40.000 Hrvata sa svojih stoljetnih ognjišta u Vojvodini.

„Iseljenje je sprovedeno po planu i pod okriljem velikosrpske politike na čelu sa Slobodanom Miloševićem te uz pomoću velikog broja izvršitelja, uključujući i regularnu policiju, vojsku i paravojne formacije“, saopštila je ta zajednica.

Iako se za početak progona Hrvata u Vojvodini u javnosti spominje 6. maj 1992. kada je u sremskom selu Hrtkovci, u kojem je živela velika hrvatska zajednica, na javnom okupljanju pročitan popis s imenima 17 Hrvata kojima je poručeno da se moraju iseliti, u Zajednici smatraju da je progon „započeo ranije kao deo velikosrpske politike“.

„Još 1991. godine u sremskim selima Novi Slankamen i Golubinci počeli su delovati velikosrpski mehanizmi nasilja prema hrvatskom stanovništvu. Takvo nasilje prema vojvođanskim Hrvatima rezultiralo je i ubistvima Hrvata na teritoriji na kojem nije bilo ratnih aktivnosti i brojnim premlaćivanjima od kojih nisu bili izuzeti ni katolički sveštenici“, navodi se u saopštenju.

Osim pomenutog, tvrde da su u kuće Hrvata bacane ručne bombe, fizički su izbacivani iz svojih kuća, uništavana im je privatna imovina, verbalno im se pretilo, dobijali su otkaze na poslu, zabeležena su i silovanja, prisilna vojna mobilizacija velikog broja Hrvata i razno šikaniranje.

„Premda su Hrtkovci postali simbol proterivanja Hrvata iz Srema, Hrvati su proterivani i iz drugih sremskih i bačkih mjesta: Starog i Novog Slankamena, Golubinaca, Sota, Morovića, Erdevika, Kukujevaca, Gibarca, Šida, Vašice, Rume, Iriga, Beške, Maradika, Inđije, Zemuna, Novih Banovaca, Surčina, Srijemske Kamenice, Beočina, Čerevića, Petrovaradina, Srijemskih Karlovaca, Srijemske Mitrovice, Nikinaca, Platičeva, Martinaca, Sonte…“, piše u saopštenju.

Smatraju da je nasilje nad Hrvatima u Vojvodini provođeno tokom čitavog trajanja Domovinskog rata, a posebno je eskaliralo nakon akcije Oluja 1995. godine, „kada su se na udaru velikosrpskog nasilja i nastojanja za uspostavom etnički dominantne srpske većine našla posebno sremska sela s velikim i većinskim hrvatskim stanovništvom“.

„Selo Kukujevci u opštini Šid, gde je tada ubijen veći broj Hrvata, a među kojima i jedna tročlana potrodica, 1991. godine je imalo 97 odsto hrvatskog stanovništva s preko 500 porodica, dok se danas tamo hrvatske porodice mogu prebrojati prstima jedne ruke“, navodi se u saopštenju.

Nakon 30. godine od progona vojvođanskih Hrvata, u zajednici smatraju da su brojna zlodela ostala nekažnjena, nije rešeno pitanje obeštećenja onih koji su bili prinuđeni da ostave svoju imovinu u Srbiji, a nerešeno je i pitanje penzija.

„Da tragedija bude veća, o proterivanju građana hrvatske nacionalnosti iz Vojvodine i iz Srbije i dalje se šuti. Zaokret u tom pogledu napravio je, među ostalim, projekt ’Nepodobni građani’ pokrenut na inicijativu Vojvođanskoga građanskog centra iz Novoga Sada, koji se ubraja među malobrojne projekte čiji je cilj osvetliti ono što se vojvođanskim Hrvatima događalo tokom 1990-ih, kao i Fond za humanitarno pravo zahvaljujući kojem su pokrenuti i pokreću se krivični postupci protiv počinitelja etnički motivisanih zločina nad vojvođanskim Hrvatima“, piše u saopštenju.

(Autonomija)