Vojvodina je multinacionalna i multikonfesionalna zajednica. Građanima Vojvodine garantovana je ravnopravnost i jednakost bez ozbira na nacionalnu pripadnost, veroispovest ili jezik, kao i ustavna sloboda izražavanja pripadnosti, odnosno uzdržavanje od izražavanja nacionalne pripadnosti. Prema popisu iz 2002. preko 99% stanovništva Vojvodine izrazilo je svoju nacionalni pripadnost. Najzastupljeniji su Srbi (65,05%), Mađari (14,28%), Slovaci (2,79%), Hrvati (2,78%), Rumuni (1,50%) i Romi (1,43%). U Vojvodini veroispovest ne izražava ili nisu vernici 7,7% stanovništva, a najzastupljeniji su pripadnici pravoslavne (68,97%), katoličke (19,11%) i protestantske veroispovesti (3,55%). Maternji jezik ne navodi 1,95% stanovništva, a najzastupljeniji su srpski (76,62%), mađarski (13,99%), slovački (2,71%), rumunski (1,45%), romski (1,08%), hrvatski (1,04%). Srpski je maternji jezik 15,11% više stanovništva nego što se izjašnjava za Srbe. Srpski je maternji jezik i manjem ili većem procentu stanovništva nesrpske nacionalne pripadnosti. Taj odnos je kod ostalih nacionalnih zajednica obrnut: mađarski jezik je za 2,07% manji nego broj Mađara, slovački za 2,74% nego Slovaka, rumunski za 2,98% nego Rumunu, romski za 24,50% nego Roma i hrvatski za 62,77% nego Hrvata.
Od 45 opština Vojvodine u 35 opština najzastupljeniji su Srbi, u 8 Mađari i u 2 opštine Slovaci.
Sekretarijat za propise, upravu i nacionalne zajednice u svom Izveštaju o nadzoru u 2009. godini nad primenom propisa kojima se uređuje službena upotreba jezika i pisama u AP Vojvodini, navodi da je ’u 45 opština Vojvodine u 39 opština, pored srpskog jezika u službenoj upotrebi jedan ili više jezika drugih nacinalne zajednica, na celoj teritoriji ili pojedinim njenim naseljenim mestima. Mađarski jezik je u službenoj upotrebi u 31 jedinici lokalne samouprave, slovački jezik u 13, rumunski u deset, rusinski u 6, hrvatski u četiri i češki, bugarski i makedonski u jednoj. U jednoj opštini je u službenoj upotrebi 5 jezika, u šest opština – četiri, tri jezika u 13 opština, a dva jezika su u službenoj upotrebi u 19 opština’. Iako se izveštaj pretežno bavi pitanjem da li su pravilno ispisani nazivi organa uprave, institucija i preduzeća i uslovima za određivanje visine novčane podrške za pojedine nacionalne zajednice shodno učešću iste u stanovništvu opština, Sekretarijat zaključuje da je ’učinjen značajan pomak na svim segmentima ostvarivanja prava službene upotrebe jezika nacionalnih zajednica, ali je i dalje prisutan nesklad između prakse i postojećih propisa iz ove oblasti’. Isto tako, u Izveštaju se ističe da Sekretarijat ’značajno doprinosi unapređenju stanja u oblasti službene upotrebe jezika putem sufinansiranja projekata usmerenih ka unapređivanju višejezičnosti u gradovima i opštinama u AP Vojvodini’ a što se ogleda u dvostruko većem iznosu alociranom za ove namene nego u prethodnoj godini.
U ovoj studiji predstavljena je jedna od 10 opština u kojoj su Slovaci najzastupljeniji i u kojoj je u službenoj upotrebi četiri jezika. Opština Kovačica često se predstavlja kao ’Vojvodina u malom’ u kojoj ravnopravno i uvažavajući jedni druge preko 200 godina živi veliki broj različitih nacionalnih i verskih zajednica čiji pripadnici neguju svoj jezik i kulturu, saradnju sa drugima i toleranciju prema različitosti. Opština Kovačica je od strane Komisije OEBS-a 2005. godine i od strane Izvršnog veće Vojvodine 2008. godine proglašena za najtolerantniju opštinu u Srbiji, odnosno Vojvodini.
Opština Kovačica prostire se na površini od 419 km2 u jugoistočnom delu Vojvodine. Graniči se sa opštinama: Pančevo, Alibunar, Sečanj, Zrenjanin i Opovo. Od Pančeva je udaljena 27 km, od Beograda 47 km, a od Novog Sada 80 km. Opštinu Kovačica je pretežno seoska sredina i čine je osam naselja: Crepaja, Debeljača, Idvor, Kovačica, Padina, Putnikovo, Samoš i Uzdin.
Lokalna samouprava je u centru opštine – mestu Kovačica. U Kovačici je i većina institucija: Policijska uprava, Centar za socijalni rad, Nacionalna služba za zapošljavanje, gimnazija Mihajlo Pupin, Dom zdravlja sa osnovnim specijalističkim službama, Matična služba za stoku, Veterinarska stanica. U naseljenim mestima opštine postoje zdravstvene stanice, mesne zajednice sa matičnim službama za građane, predškolske ustanove, osnovne škole, domovi kulture, te su žitelji naseljenih mesta za mnoge stvari upućeni na Kovačicu, a za pojedine i u druge gradske centre (na primer, bolničko lečenje, srednje i visoko obrazovanje).
U saobraćajnom pogledu Kovačica ima povoljan položaj. Kovačica je železničkom prugom povezana sa Pančevom i Zrenjaninom, a asfaltnim putem sa drugim gradskim centrima. Postoje dobre saobraćajne veze asfaltnim putem sa svim mestima opštine i putevi u svim naseljenim mestima su asfaltirani. Međutim, saobraćaj je veoma loše organizovan. Železnički saobraćaj prema Zrenjaninu je nesiguran (redovi vožnje se stalno menjaju, zastoji u putovanju su dugi). Saobraćaj među naseljenim mestima opštine ne postoji. Autobuski prevoz prema Beogradu postoji samo iz nekih naseljenih mesta opštine (Debeljače, Padine, Samoša, Kovačice). Ovaj prevoz žitelji Debeljače, Padine i Samoša mogu da koriste i za odlaske do centra opštine, dok su oni koj žive u Uzdinu, Crepaji, Putnikovu i Idvoru bez te mogućnosti. Od 2010. godine potpuno je prekinut saobraćaj prema Novom Sadu i Zrenjaninu, kada je ATP Vojvodina ovu relaciju ukinuo jer je nerentabilna. Saobraćaj do danas nije uspostavljen. Naseljena mesta su od centra udaljena desetak i više kilometara. Stanovnici mogu koristiti sopstveni prevoz. Prema evidenciji Republičkog zavoda za statistiku za 2008. u Kovačici je registrovano 2982 automobila, što znači da je približno svako treće domaćinstvo u mogućnosti da saobraćajni potencijal iskoristi. Učenici iz svih naseljenih mesta koji srednju školu pohađaju u Kovačici imaju organizovan opštinski prevoz između svog mesta boravka i škole, ne i oni koji se školuju u drugim gradskim centrima.
U strukturi privrede opštine Kovačica poljoprivreda je dominantna sa nešto prehrambene industrije, šećeranom, fabrikom cipela i zanatstvom. Individualni poljoprivrednici su pretežno mali (do 10 ha zemlje) i pojedini okrupnjavaju posed (obrađuju 100 i više ha zemlje). Kovačica zbog svog kulturnog nasleđa ima izrazit turistički potencijal i koji je izgradnjom Sportsko-rekrativnog centra Relax, koji u svom sastavu ima prenoćište, počeo više da se iskorištava. Na primer, u 2008. godini prema evidencije Republičkog zavoda za statistiku nije bilo ni jedno noćenje u Kovačici, dok je u 2009. ostvareno 6087 noćenja.

(…)

Kompletnu studiju slučaja možete preuzeti ovde

TekstStudijeKovacica

(Studija slučaja je sačinjena na osnovu istraživanja koji je organizovala i pripremila Razlika d.o.o. iz Novog Sada.)

Istraživanje je deo projekta „Dijalozi vojvođanskih kultura“, koji sprovode Beomedia marketing i Nezavisno društvo novinara Vojvodine, a finansira ga Evropska unija kroz Medijski fond u okviru evropskih integracija. Fondom rukovodi Delegacija EU u Srbiji, a realizuje ga BBC World Service Trust. Sadržaj studije je isključivo odgovornost realizatora projekta i ni na koji način ne odražava stavove i mišljenje Evropske unije.