Najnovija predstava u srpskom nacionalističkom i političkom cirkusu, koja se igra oko sjajnog tenisera Novaka Đokovića, može se legitimno analizirati iz mnogo uglova, uključujući problematičnu porodičnu dinamiku i, u stručnoj literaturi poznatu, patološku želju roditelja da u poznim godinama žive svoje živote kroz đecu.
Nadalje, može se analizirati i kao estradna eksplozija megalomanije i egoizma, koji su dio temelja svakog nacionalizma. To je, takođe, ilustracija kolektivne gladi za požrtvovanim herojima, koji uz osmijeh svoje živote stavljaju na raspolaganje političkom omnivoru zvanom Nacija.
DVA NOVAKA
Van teniskog terena, Novak Đoković je poznat kao antivakser, ljubitelj teorija zavjere i strastveni pobornik ezoteričnog i okultnog životnog i mentalnog okvira, ali i kao amater-nacionalista.
Ovu kovanicu koristim zato što ovaj sportski supermen još nije svoj nacionalizam pretočio u politički izraz koji bi se nadmetao u nekoj budućoj izbornoj trci. No, ako nas istorija ičemu uči, onda nas uči vrijednosti strpljenja, pa je samo pitanje vremena kada će takav politički izraz zaživjeti, koji god Đoković da ga vodi, otac ili sin.
Novakov nacional-amaterizam na stranu, važno je reći da je jedan od najboljih sportista svijeta veoma opasan kao dokazani srpski nacionalista. Odnosno, opasna je njegova sportska mega-zvijezda jer njen sjaj i domet daju srpskom nacionalizmu široku platformu i značajnu dozu legitimiteta za kojim taj nacionalizam stalno žudi.
HEROJ NACIJE
Poražavajuća je činjenica da ovaj vrhunski sportista nije u stanju da prepozna i prihvati odgovornost koja ide uz status mega-zvijezde, već egoizam i individualnost s teniskog terena miješa s nacionalizmom koji još uvijek nastoji da sakrije svoje krvave tragove iz 1990-ih, pa tu političku klin-čorbu vuče za sobom kao nanogicu, gdje god da zakorači.
Budući da je, kao sportista, heroj za mnoge, Novak Đoković želi da tu auru heroja upotpuni elementima nacionalnog. To, između ostalog, od njega zahtijevaju njegovi srpski obožavaoci, pa on ne može biti samo heroj-sportista, već mora biti heroj-sportista-Srbin!
U ovom zahtjevu obožavalaca se susrijeću lični sportski uspjeh i sujeta koja ga prati, s jedne strane, i faustovska ponuda ,,vječnog života“ koji nudi nacionalizam. To je ponuda koja je integralni dio patologije nacionalizma, bez obzira na kom jeziku se ona izgovara i definiše.
Tako ovaj teniski as postaje Nole Nacionale i moderna inkarnacija Isusa, pošto on svojim snažnim forhendom osvaja medalje i razgoni srpske neprijatelje ,,na buljuke“. Svaki poen zarađen na teniskom terenu je istovremeno i poen za samoproglašenu naciju-žrtvu. Svaka njegova pobjeda se zato vidi i kao osveta za neku prošlu bitku i kao potvrda vitalnosti nacije koja uspješno odolijeva ,,brutalnim“ napadima sa svih strana.
Često se te sportske pobjede koriste i kao zaklon od mučne istine o nedavnoj prošlosti i o glavnoj ulozi srpske političke, obrazovne, kulturne, ekonomske i vojne elite u krvoproliću i bratoubistvu 1990-ih.
TROJSTVO
Kao što su drugi već pomenuli, Đoković sve to radi jer se stiče utisak da nije sposoban da bivstvuje, odnosno vidi sebe na bilo koji drugi način osim kao heroja što igra višestruke uloge: spasioca, zaštitnika i promotera nacije.
To se trojstvo jasno vidi kada on dominira na teniskom terenu, ali i kada na društvenim mrežama podržava klero-nacionalističke parade po Crnoj Gori ili kada se na gozbama grli sa srpskim secesionistom Dodikom, a u portama manastira prima Orden Sv. Save prvog reda, pa potom drhtavim glasom obznanjuje da mu je to ,,zasigurno najvažnija nagrada koju je ikada dobio“.
Ostaje još samo da Novak Đoković usavrši svoju ulogu učitelja nacije koji teniskim reketom kreira izvore žive vode, pa da ispuni sve kriterijume neophodne za ulogu modernog Sv. Save.
Aleksandar Hemon je u pravu kada kaže da Đoković ne može sebe da zamisli izvan nacionalističkog diskursa koji mu pruža sve blagodeti što se nude obožavanim herojima. Istini za volju, nije on jedini koji uživa te privilegije, jer sportski, poslovni, umjetnički i drugi uspjesi ne mogu da se mjere s adoracijom koja prati nacionalnog heroja koji se uspješno nosi sa silama mraka.
To je zaista tragično, jer je po pitanju singularnosti samodefinisanja, Đoković simbol generacija koje odrastaju u okvirima nacionalističkog zla što se decenijama uporno i bezobrazno uvija u srpsku zastavu.
TAČKA HOMOGENIZACIJE
Novak Đoković takođe služi kao svojevrsna tačka nove (ili dodatne) homogenizacije cijelog naroda. On je tačka u kojoj se potvrđuje gradivo iz prošlosti – o žrtvi, nepravdi, konstantnom kolektivnom stradanju… On je tačka u kojoj pleme suočeno s ,,bjelosvjetskom mržnjom i mogućim istrebljenjem“ zbija redove i iznova potvrđuje davnošnji konsenzus o potrebi da se nacija brani svim sredstvima i po svaku cijenu.
On postaje nacija, a nacija postaje on. Novak Đoković u autralijskom hotelu / karantinu je tačka u kojoj se brani ugroženo srpstvo, pa ne treba da nas čude epikom nadahnute poskočice poput ove: ,,Kliče soko iz Monaka, svi u borbu za Novaka“!
Ništa od ovog nije novina. Tokom posljednjih nekoliko decenija smo bili svjedoci kreiranja raznovrsnih tačaka nacionalne homogenizacije. Sjetimo se histerije koja je pratila trgovinski rat sa Slovenijom. Sjetimo se nacionalnog transa koji je pratio obilazak lokacija stradanja srpskih civila tokom Drugog svjetskog rata. Sjetimo se kolektivnog ,,trokrakog“ Amena vjerskog fundamentalizma, dok su popovi i budući ratni zločinci nosili kovčege s moštima drevnih vladara i vjerskih lidera da bi omeđili Veliku Srbiju…
Australijska saga Novaka Đokovića je samo najsvježija verzija te iste histerije, u kojoj privilegovani bogataš za sebe prisvaja masku žrtve i pečat prognanika, a nacionalistička politička elita to dočekuje s ushićenjem i odmah stavlja u funkciju daljeg zamajavanja stanovništva. Očekujem da se svakog časa pojave parole ,,Svi Smo Mi Novak“ i da se poslovična duša i sudbina čitave nacije-žrtve slije u tu sjajnu tenisersku desnicu.
STUPS: Bestijarijum