Në këtë ditë, në vitin 1991, UPJ sulmoi Dubrovnikun.

Edhe pse shpesh harrohet, në të njëjtën ditë UPJ shkatërroi fshatin kroat Ravno në Hercegovinën lindore si pjesë e përgatitjeve për sulmin në Dubrovnik. Disa historianë e marrin atë datë si fillimin e agresionit të Serbisë dhe Malit të Zi kundër Bosnjë-Hercegovinës.

Është e qartë se nuk ka asnjë agresion të nderuar dhe të justifikuar. Por sulmi në Dubrovnik ishte veçanërisht i neveritshëm. Vetë sulmi dhe gjithçka që i parapriu, si dhe ajo që pasoi, qëndron në mënyrë sovrane në faqet e historisë universale të çnderimit.

Le të themi… Arsyetimi i shpikur për sulmin: se Kroacia do të sulmojë Bokën. Dhe sulmi në Dubrovnik ishte, ju lutem, një lloj agresioni parandalues ​​- a jemi më mirë me ta sesa ata me ne?

Epo, ndërtesat digjen, njerëzit në to në flakë, ndërsa reporterët e televizionit malazez po flasin sesi Dubrovnikët po djegin gomat e autobusëve për të tërhequr vëmendjen e publikut perëndimor.

Perica Gjakoviq, ajo Millijana Balletiqi me mustaqe, vetëm Gojko Gjogo raportoi për luftën në mënyrë më të neveritshme dhe të paturpshme.

Rezervistët pa dhëmbë, të dehur malazezë, të cilët rrënojnë shtëpinë e Tereza Kesovias, lëkunden dhe hidhen në kopsht, të veshur me të brendshme.

Fukara me uniformë, ajo që bënte ishte një kar i uritur, ndaj gjithë jetën, sado të grabisë e të vjedhë, do të mbetet i uritur; ajo që çon nga Konavalo në strofullat e saj gjithçka që nuk ishte e lidhur me qiellin.

Pajisjet e aeroportit në Qilipi që u vodhën dhe u dërguan në aeroportin e Tivatit.

Një llum që ndjen gëzim të pafund ndërsa shkatërron pallatet e Dubrovnikut me granata, sepse gëzohet me shkatërrimin e bukurisë dhe qytetërimit, të cilin e urren dhe i frikësohet mbi të gjitha.

Propaganda e paturpshme e drejtuar kundër atyre që kundërshtuan sulmin në Dubrovnik; kundër lëvizjes kundër luftës të mbledhur rreth LSCG; kundër atyre që u mblodhën në Cetinje për të kërkuar falje nga Dubrovniku në një tubim të madh.

Kampi në Morinje, ku banorët e Dubrovnikut të kapur u keqtrajtuan.

E neveritshme e Dritan Abazoviqit dhe e autoriteteve çetnike të Kotorrit, të cilët u përpoqën të hiqnin nga kampi në Morinje një tabelë ku thuhej se agresioni kundër Dubrovnikut ishte vepër e nacionalizmit serbomadh.

Pikërisht ashtu. Qeveria që mori pjesë në sulmin në Dubrovnik ishte qeveria e Malit të Zi. Por nacionalizmi i saj ishte serbomadh. Millo Gjukanoviq dhe Momir Bullatoviq u sollën në pushtet nga nacionalizmi serbomadh. Në kohën e sulmit në Dubrovnik, Mali i Zi ishte satelit i Serbisë. Sulmi ndaj Dubrovnikut ishte vepër e nacionalizmit serbomadh, i cili ishte një forcë shkatërruese edhe në Malin e Zi atëherë, si edhe sot.

E neveritshme e qeverisë çetnike të Kotorrit, e cila i vuri emrin e pishinës së qytetit pas një roje nga kampi i Morinjit.

Dhe ku jemi sot?

Me urdhër të Alleksandër Vuçiqit, Mali i Zi miraton një rezolutë moronike, por jo më pak tinzare, për Jasenovacin – të njëjtën që despoti i Beogradit nuk donte ta miratonte në parlamentin e tij, sepse vlerësoi se do të dëmtonte përgjithmonë marrëdhëniet me Kroacinë. . Prandaj, si ata të vitit 1991, kur u sulmua Dubrovniku, jeniçerët nga Mali i Zi janë atje – për të bërë punët më të pista që e neverisin zotërinë e Beogradit.

Një pjesë e mirë e Malit të Zi nuk ka turp të sulmojë Dubrovnikun. Përkundrazi: nuk mungojnë ata që do të përsërisin gjithçka.

Kroatët e paktë që mbetën në Boka u rezistojnë heroikisht provokimeve dhe presioneve dhe, pavarësisht gjithçkaje, mbeten vetëm.

Kjo është ajo që ndodh kur një krim nuk dënohet në mënyrë adekuate.

Andrej Nikolaidis (Autonomija, naslovna fotografija: Autonomija)

Përkthyer nga: Lenka Rabasović

Tekst je napisan uz podršku forumaZFD Beograd, u okviru projekta “Jedan dan u mesecu”