No Borders Orchestra dobitnik je nagrade „Šampion regionalne saradnje Dr Erhard Busek“ za 2022. godinu, objavili su Vijeće za regionalnu saradnju (RCC) i Savezno ministarstvo za evropske i međunarodne poslove Republike Austrije (BMEIA).

„Žiri je ove godine imao težak zadatak da od velikog broja sjajnih nominacija koje smo dobili odabere jednog dobitnika nagrade. No Borders Orchestra se istakao među odličnim i zaslužnim inicijativama zbog toga što već duži niz godina na najpozitivniji i najmelodičniji način prikazuje Zapadni Balkan i Jugoistočnu Evropu“, izjavila je Majlinda Bregu, generalna sekretarka Vijeća za regionalnu saradnju (RCC) na dodjeli nagrade.

Prema njenim riječima, orkestar je dobio nagradu „zbog toga što kroz umjetnost kao sredstvo ostvarivanja pozitivnog učinka u zajednicama okuplja umjetnike i poklonike muzike iz svih dijelova regiona; zbog toga što promoviše umjetnost, zajedništvo i mudrost kroz najljepše note, predavanja i koncerte u reprezentativnim gradovima regiona i tako briše granice među nama“.

Među brojnim kandidaturama za nagradu koje su stigle, žiri u sastavu Goran Svilanović, bivši generalni sekretar Vijeća za regionalnu saradnju, te Asja Krsmanović, rukovoditeljica takmičarskog programa Sarajevo Film Festivala i Umut Ergezer, koordinator strategije Jugoistočna Evropa 2030 i analitičar ekonomskih politika u Vijeću za regionalnu saradnju, jednoglasno su odabrali No Borders Orchestra kao dobitnika nagrade.

„Činjenica da je No Borders Orchestra postao novi šampion regionalne saradnje, što je posebno dirljivo s obzirom na veliku ulogu koju je muzika imala u životu dr. Erharda Buseka, u čiju čast posvećujemo nagradu, a koji je također lično sarađivao sa orkestrom“, izjavio je Thomas Stoelzl, zamjenik direktora za opća evropska pitanja u Saveznom ministarstvu za evropske i međunarodne poslove Austrije.

Nekonvencionalni muzički ansambl

No Borders Orchestra nije konvencionalni muzički ansambl, već djeluje kao transformativna regionalna snaga na Balkanu. Koristeći muziku kao univerzalni jezik, orkestar potiče pomirenje u jednom kulturološki raznolikom regionu.

Od svog osnivanja 2012. godine, orkestar je izvodeći koncerte i druge nastupe ostavio muzički trag širom Zapadnog Balkana. Čine ga muzičari iz svih etničkih i vjerskih grupa iz regiona koji nastupaju ne samo u klasičnim koncertnim dvoranama, već i na nekonvencionalnim mjestima i tako svoju muziku čine pristupačnom za sve. Nastupi ovog orkestra na renomiranim festivalima širom Evrope pokazuju snagu pomirenja koja prevazilazi regionalne granice.

O važnosti za cijeli balkanski prostor, ali i Evropu u kulturološkom i političkom smislu, Premil Petrović, umjetnički direktor i osnivač orkestra, kaže da No Borders Orchestra “predstavlja primer kako ljudi mogu da budu zajedno i do čega to zajedništvo može da dovede”.

„Umetnički vrhunski rezultati su mogući jedino kada delujemo zajedno. U našem regionu dominantne emocije su strah od drugog i drugačijeg i mržnja. No Border Orchestra tome suprotstavlja radost, radost zajedništva. Ta radost se na našim nastupima i vidi i čuje“, navodi Petrović.

„Publika na našim koncertima ne sedi i debatuje ili sluša o pozitivnim aspektima pomirenja i saradnje, već ima živi primer toga ispred sebe. I to zajedništvo koje se doživi je infektivno. Iskustvo je nešto iz čega čovek izlazi promenjen. Koncerti No Border Orchestra su za publiku iskustvo radosti zajedništva. I u toj radosti ima puno životne mudrosti, jer je naše zajedništvo bazirano na ljubavi. […] Ukoliko pogledate svet i situaciju u kojoj se nalazi, jasno je da konflikti, agresija i primitivizam koje mi imamo ovde u regionu su prisutni u celom svetu. U tom smislu značaj No Border Orchestra nije samo lokalni, već je globalni“, ukazuje Petrović.

Prema njegovim riječima, orkestar je odabrao muziku kao „odgovor na svetske probleme i izazove koje je nekoliko proteklih godina donelo“.

„Nastavljamo sa našom misijom verujući da poticanjem slobode izražavanja, kreativnosti i raznolikosti možemo napraviti mesta za dijalog, kritičko razmišljanje i razmenu ideja“, najavio je Petrović.

Što se tiče budućnosti, No Borders Orchestra planira proširiti svoju misiju i obuhvati šire društvo i umjetnost, te napraviti jedan multidisciplinarni festival sa ciljem prevazilaženja kulturnih podjela kroz zajedničko stvaralaštvo. Njihovi koncerti izazivaju nevjerovatno jaku emotivnu reakciju kako publike, tako i kritike i promotera.

Multikulturalna muzička platforma

No Borders Orchestra je multikulturalna muzička platforma koja ostvaruje najviši umjetnički kvalitet i zagovara novu vrstu komunikacije. Kao multidisciplinarni projekat, ima cilj prevazilaženja kulturnih podjela kroz zajedničko stvaralaštvo, uspješno balansirajući muzičku izvrsnost sa sveobuhvatnom sviješću o društvu.

Ansambl čine vrhunski profesionalni muzičari sa Zapadnog Balkana. Nastao je iz želje da se stvori regionalni prekogranični simfonijski orkestar, koji ostvaruje najviši umjetnički kvalitet i zagovara novu vrstu komunikacije. Projekat počiva na dva glavna temelja: muzici i društvu. Svi njihovi nastupi uspješno balansiraju muzičku izvrsnost sa sveobuhvatnom sviješću o društvu.

Prema službenim stranicama, No Borders Orchestra kao nevladina organizacija je osnovana 2012. godine u Beogradu i Berlinu, sa ciljem da pokrene pozitivan društveni razvoj kroz snagu pomirenja i kreativne saradnje. Tražeći načine za dekonstrukciju i transformaciju zajednica, zagovaranjem pozitivnih promjena i angažovanjem društava da postanu inkluzivnija, interkulturalna, demokratska i otvorenija, No Border Orchestra služi kao platforma za prevazilaženje nacionalizma, rasizma, ksenofobije, homofobije i krvavog nasljeđa prošlosti u regionu Zapadnog Balkana i šire.

No Border Orchestra je imao brojne koncerte i nastupe na festivalima u regionu Balkana, kao i turneje i izvanredne kritike širom svijeta – u Beču, Briselu, Parizu, Roterdamu, Marseju, Australiji i Južnoj Koreji, Kini i drugdje u svijetu.

No Border Orchestra je potpisao ekskluzivni ugovor sa Universal Music za prvim album „The Opening“ koji je objavljen pod brendom Deutsche Grammophon, najznačajnijom izdavačkom kućom za klasičnu muziku u svijetu.

Prestižni balkanski orkestar za jesen najavljuje novi projekat, nazvan „Embracing Vulnerability“. Temu su izabrali kao odgovor na probleme i izazove sa kojima se suočava svijet posljednjih godina – od pandemije do rata u Ukrajini.

(Al Jazeera, foto: NDNV)