Grupa od više od 80 intelektualaca, političara i javnih ličnosti uputila je danas javni apel da se zaustave pokušaji destabilizacije i izazivanja oružanog sukoba u Crnoj Gori i za te pokušaje optužila vlast u Srbiji, Srpskupravoslavnu crkvu i najveće opozicione partije u Srbiji.

“Država Crna Gora izložena je pokušaju nasilne destabilizacije: ugroženi su joj mir, teritorijalni integritet, ustavni poredak, vladavina zakona, jednakost građana i ravnopravnost crkava i verskih zajednica. Reč je o još jednom u nizu pokušaja zvaničnog Beograda da se Crna Gora vrati u državni okvir sa Srbijom i da se na taj način spreči njena konsolidacija kao samostalne i suverene države”, navodi se u tekstu apela.

Upozorili su da, ukoliko uspe pokušaj destabilizacije Crne Gore, direktne posledice će biti oružani sukobi, gubitak ljudskih života i materijalna razaranja.

Dodali su da je oktobra 2016. godine Crna Gora uspela da se “odbrani od rusko-srpskog udara”.

Naveli su i da je svoju državnu nezavisnost, ukinutu nakon “srpske okupacije” 1918. godine, Crna Gora obnovila na referendumu 21. maja 2006. godine.

“Usvajanjem Zakona o verskim zajednicama, pripremljenog u saradnji sa Venecijanskom komisijom i usaglašenim sa najvišim evropskim standardima u toj oblasti, Crna Gora menja zakon donešen pre pola veka. Istovremeno, ovim se poništava Dekret regenta Aleksandra Karađorđevića iz 1920. godine, kojim je ukinuta autokefalna Crnogorska pravoslavna crkva, i u potpunosti zaokružuje državno-pravni okvir Crne Gore. Otuda napadi velikosrpskih nacionalista na Zakon o verskim zajednicama, koji je i povod za novi pokušaj državnog udara”, piše u apelu.

Optužili su zvanični Beograd da je “strateg, pokrovitelj, logističar i naredbodavac” poslednjeg pokušaja destabilizacije Crne Gore, uz pomoć Srpske pravoslavne crkve i najvećih opozicionih stranaka u Srbiji.

“I ovoga puta srpske elite konsenzualno od vlasti u Srbiji zahtevaju radikalnu reakciju”, navodi se u apelu.

Upozorili su da su mehanizmi destabilizacije Crne Gore jednaki onima osmišljenim devedesetih godina prošlog veka.

“I njihov cilj je isti: zadržavanje Crne Gore pod beogradskim velikodržavnim patronatom najsigurniji je način očuvanja ideje velike Srbije. ‘Spomenici’ takve politike zvaničnog Beograda su genocid, etničko čišćenje i masovni ratni i zločini protiv humanosti počinjeni u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i na Kosovu”, piše u apelu.

Ocenjuje se da je Crna Gora od strane zvaničnog Beograda i njegovih saveznika odabrana kao žrtva “regenirisane politike Slobodana Miloševića” prema susednim državama, pored ostalog i zbog svog beskompromisnog opredeljenja za građansko društvo, za evroatlantske integracije, zaštitu manjina i najbolje odnose sa susedima.

“Iako je srpski nacionalizam izgubio gotovo sve poluge moći, verujemo da je važno upozoriti na pogubne posledice ovakve politike zvaničnog Beograda. Regionalna solidarnost imperativ je za sve balkanske narode, koji moraju pokazati odgovornost i spremnost za predstojeće izazove”, navodi se u apelu.

Dodali su da, zbog značaja Crne Gore kao vodeće države u evroatlantskim integracijama u Jugoistočnoj Evropi, smatraju nedopustivom pasivnost evropskih institucija i vlada demokratskih zemalja u osudi novog pokušaja destabilizacije Crne Gore.

“Političkom, crkvenom i medijskom kampanjom dezinformacija iz Beograda, koja se sprovodi i u Podgorici i Banjaluci, ozbiljno je ugrožen mir ne samo u Crnoj Gori, već i u celom regionu”, ocenjuje se u apelu.

Pozvali su sve političke aktere u međunarodnoj zajednici i regionu da nedvosmisleno osude destabilizaciju Crne Gore i regiona, koju kreira i podstiče zvanični Beograd.

Tekst apela su, između ostalih, potpisali istoričarka Latinka Perović, bivši predsednik Hrvatske i SFR Jugoslavije Stjepan Mesić, bivši predsednik Slovenije Milan Kučan, nekadašnji ministar spoljnih poslova SFR Jugoslavije Budimir Lončar, nekadašnj član predswdništva SFR Jugoslavije Bogić Bogićević, bivši predsednik SFR Jugoslavije Raif Dizdarević.

Apel su potpisali i advokat Azem Vlasi, reditelji Veljko Bulajić, Dino Mustafić i Radmila Vojvodić, košarkaški trener Bogdan Tanjević, bivši košarkaš Dragan Kapičić, istoričari Ivo Goldštajn, Husnija Kamberović, Milivoj Bešlin, pisci Filip David, Svetislav Basara, Vladimir Arsenijević, Veton Suroi, Andrej Nikolaidis, Škeljzen Malići, predsednica Helsinškog odbora za ljudska prava u Srbiji Sonja Biserko.

Potpisali su ga i političari Nikola Samardžić, Nenad Čanak, Bojan Kostreš, Čedomir Jovanović, Aleksandar Olenik, Nataša Mićić, Reuf Bajrovič, Ivo Komšić, zatim novinari Tamara Nikčević, Dženana Karup Druško, Branka Dragović Savić, Dinko Gruhonjić, Slaviša Lekić, Sinan Alić, Tomislav Marković, Boris Varga, Zlatko Dizdarević, Boško Jakšić, Dragan Banjac, Mijat Lakićević, Gordana Suša, Dragan Busać, Boro Kontić, Emir Suljagić, Snežana Čongradin.

Apel su potpisali i preduzetnik Dušan Mijić, publicista Pavle Radić, politikolog Nerzuk Ćurak, filozof Slobodan Sadžakov, kulturolog Srđan Šušnica, dramaturzi, Mirjana Miočinović, Nataša Govedarica, Nenad Prokić, advokatica Tanja Petovar, Aleksandar Sekulović iz Saveza antifašista Srbije.

(Autonomija)