Ambasador Hrvatske u Srbiji Hidajet Biščević ocenio je povodom usvajanja odluke o izmeni Statuta Grada Subotice koja umogućava uvođenje bunjevačkog jezika u službenu upotrebu u tom gradu da su u pitanju politički stav i politički ciljevi ove inicijative.
„Koliko god se njeni nosioci pozivali na ’manjinska prava’ ili na potiranje odluka bivših jugoslavenskih vlasti iz 1945. godine kojom su svi Bunjevci bili pozvani da se opredeljuju kao Hrvati, pa se izdvajanje dela Bunjevaca iz hrvatskog korpusa tumači i kao poništavanje nasleđa komunizma, ipak je potrebno upozoriti na jednostavnu i notornu činjenicu. Naime, da bi neka etnička zajednica bila manjina u drugoj državi mora pre svega imati svoju matičnu državu“, naveo je Bišćević u saopštenju za javnost.
S obzirom na činjenicu da ne postoji Bunjevačka država, Biščević smatra da je očito da inicijativa s bunjevačkim jezikom pre svega ima političku pozadinu i političke poruke hrvatskoj zajednici u Srbiji.
„Dodatan razlog zabrinutosti, ali i odlučnosti da se diplomatski aktivnostima na bilateralnom planu zaštiti i unapredi položaj hrvatske zajednice u Srbiji, leži u činjenici da je do svega došlo u vreme kada svedočimo bitnom unapređenju i jačanju položaja srpske zajednice u Hrvatskoj“, naveo je Biščević.
Ponovio je raniji stav da je inicijativa za uvođenje bunjevačkog jezika zakonodavno-pravno neutemeljena, lingvistički promašena i protivna međudržavnom sporazumu Srbije i Hrvatske iz 2004. godine o uzajamnoj zaštiti manjina.
„Povrh toga, upozorio sam i na šire, političke dimenzije takve inicijative, od onih koje upućuju na političko manipulisanje položajem i statusom dela Bunjevaca koji se ne žele izjašnjavati kao Hrvati, što je bilo očigledno u devedesetim godinama, do negativnog odraza inicijative na bilateralne odnose“, naveo je on.
Podsetio je da je Ambasada Hrvatske tim povodom obratilo kabinetu predsednika Srbije Aleksandru Vučiću i da je o toj temi razgovarao s ministrom inostranih poslova Nikolom Selakovićem, a zatraženo je razumevanje i od predsednika Skupštine grada Subotice Balinta Pastora.
Kako je naveo, sve diplomatske inicijative bile usmerene na argumentaciju o višestrukoj neutemeljenosti inicijative i na sagledavanje političkih posledica.
Žigmanov: Država se meša u spor o nacionalnoj pripadnosti Bunjevaca
Predsednik Demokratskog saveza Hrvata u Vojvodini Tomislav Žigmanov izjavio je da je ta stranka sa zabrinutošću primila vest da je na sednici Skupštine Grada Subotice 4. maja doneta odluka o izmeni Statuta grada koja omogućuje sprovođenje inicijative da bunjevački jezik postane službeni.
„Sve vreme ukazujemo na činjenicu da se država svojim politikama i postupcima meša u spor o nacionalnoj pripadnosti Bunjevaca na taj način da proaktivno, afirmativno i s politikama pozitivnog priznanja pristupa zajednici Bunjevaca nehrvata, a da istovremeno spram onih Bunjevaca koji sebe smatraju Hrvatima, a takvih je više od tri četvrtine, gradi i provodi politike s negativnim posledicama“, naveo je Žigmanov u saopštenju za javnost.
Ponovio je da ne postoji formalno-pravna mogućnost uvođenja bunjevačkog jezika u ravnopravnu službenu upotrebu u Subotici, jer Zakon o službenoj upotrebi jezika i pisma Srbije jezik određene nacionalne manjine uvodi u službenu upotrebu ukoliko je broj pripadnika te nacionalne manjine na teritoriji jedinice lokalne samouprave najmanje 15 odsto.
„Broj pripadnika Bunjevaca nehrvata prema popisu iz 2011. u Gradu Subotici iznosi 13.553, odnosno 9,57 odsto od ukupnog broja stanovnika. Ističemo kako do sada u Srbiji ni u jednoj jedinici lokalne samouprave nije zabeležen slučaj ’novog, slobodnijeg tumačenja zakona’ da je jezik jedne manjine, koje ima manje od 15 odsto od ukupnog stanovništva, uveden u službenu upotrebu, te će ovo predstavljati mogući presedan“, naveo je Žigmanov.
Ponovio je i da se „ni u jednoj relevantnoj slavističkoj literaturi bunjevački govor nikad ne naziva jezikom“, kao i da još uvek nema svoju gramatiku i pravopis“.
„Na temelju iznesenih činjenica i argumenata DSHV sa žaljenjem konstatuje da oni, izneti u jednom bogatijem i razvijenijem obliku, nisu uzeti u obzir prilikom razmatranja tokom javne rasprave Skupštine Grada Subotica“, naveo je Žigmanov.
LSV: Politizacija pitanja bunjevačkog govora donosi štetu
Liga socijaldemokrata Vojvodine (LSV) zatražila je od vladajućih stranaka u Subotici, pre svega Srpske napredne stranke (SNS), da prestanu sa politizacijom pitanja bunjevačkog govora i to prepuste merodavnim lingvističkim institucijama.
„Neprikosnoveno je pravo svih građana na slobodno izjašnjavanje o nacionalnoj pripadnosti, kao i pravo na službenu upotrebu jezika, informisanje i obrazovanje na maternjem jeziku. Nažalost, umesto da se ovom pitanju prišlo sa pozicija struke, nastupila je potpuna politizacija, pre svega od strane vladajućih političkih opcija u Subotici“, saopštila je LSV.
Ta stranka smatra da se „Bunjevačko pitanje“ kroz istoriju uvek otvaralo u krizna vremena, što nikako nije dobro.
„Nedopustivo je kršiti ustavne i zakonske norme koje regulišu pitanje službene upotrebe jezika nacionalnih zajednica. Još je neprimerenije što SNS ne čini ništa da pitanje službene upotrebe jezika ne rešava u celovitosti, nego se ograničava samo na bunjevački govor“, navodi se u saopštenju.
LSV se zapitala da li je Ustav Srbije jasno naglasio da su svi građani jednaki i kada će biti rešeno pitanje službene upotrebe hrvatskog jezika u Somboru, Apatinu i Baču, crnogorskog jezika u Vrbasu i romskog jezika u svim opštinama u kojima Romi žive u većem broju“.
„LSV se plaši da će ovakav način rešavanja ozbiljnih pitanja proizvesti veoma loše posledice po međunacionalne odnose u Subotici, ali i drugim krajevima Vojvodine, a može dovesti i do narušavanja odnosa Srbije i Hrvatske. Baš zato insistiramo na poštovanju Ustava i zakona i presudnoj reči struke“, navodi se u saopštenju.
(Autonomija, Foto: N1)