Bosna i Hercegovina je od 1991. godine do kraja 2024. izgubila više od trećine svog stanovništva, što je pad koji je najdrastičniji među svim evropskim zemljama.

To je objavila novinska agencija Fena, pozivajući se na procene stručnjaka.

Negativni prirodni priraštaj, starenje stanovništva, odlaganje roditeljstva i masovna iseljavanja prete da ozbiljno ugroze ekonomski i društveni razvoj, a trenutne mere i strategije, upozoravaju stručnjaci, nisu dovoljne niti adekvatne da bi preokrenule ove trendove.

Uoči rata 1992. godine, BiH je imala 4.377.033 stanovnika, kada je dostigla svoj demografski vrhunac.

Nešto više od dve decenije kasnije, popis iz 2013. pokazao je da u zemlji živi 3.531.159 ljudi, dok procene za 2024. godinu govore o svega 2.865.656 stanovnika, što je smanjenje od gotovo 35 odsto u odnosu na predratni period.

Stručnjaci su naveli da je teško precizno prognozirati broj stanovnika, jer u BiH od 2013. godine nije sproveden novi popis, već se do procena dolazi uz pomoć metodološki zasnovane demografske računice poznate kao „jednačina ravnoteže“, koja uzima u obzir broj rođenih, umrlih i migracije stanovništva.

U tekstu se navodi da je broj stanovnika u Federaciji BiH pao na 1.802.376 u 2024. godini u odnosu na 1991. godinu, kada je bilo 2.731.019, dok se u distriktu Brčko u istom vremenskom periodu smanjio sa 87.627 na 68.173 stanovnika.

Republika Srpska je od 1991. godine do 2024. izgubila čak 36 odsto stanovništva, odnosno da je sa 1.558.387, broj stanovnika pao na 995.107.

Zvanični podaci Republičkog zavoda za statistiku RS govore o 1.110.496 stanovnika, ali zvanična statistika ne uključuje spoljnu migraciju, koja se u BiH, kao ni u zemljama regiona, ne evidentira sistematski.

Demografski stručnjaci istakli su da zadržavanje ljudi u BiH podrazumeva stabilizaciju političkih prilika, reformu obrazovanja i zdravstvenog sistema, kao i kreiranje uslova za dolazak stranih investicija, što bi poboljšalo poslovne prilike i povećalo broj radnih mesta.

Dodali su da je važna i izgradnja infrastrukture, pojašnjavajući da strani investitori ne žele da posluju u zemlji gde transport roba i usluga traje čitavu večnost, kao i depolitizacija javnog sektora, odnosno odmicanje političkih partija od upravljanja javnim preduzećima.

Demografski problemi nisu jedinstveni samo za Bosnu i Hercegovinu, jer slične trendove beleže i zemlje regiona – Srbija, Hrvatska i Severna Makedonija, koje se već godinama suočavaju s padom nataliteta, iseljavanjem mladih i ubrzanim starenjem stanovništva.

(Beta, foto: Pixabay)