Na izbore u Bačkom Petrovcu u maju ove godine izašlo je 55,65 posto upisanih birača. Nakon obrađenih podataka lista „Izbor za bolji život – Boris Tadić“ dobila je deset odborničkih mandata, a Liga socijaldemokrata Vojvodine pet. Preokret (LDP – Vojvođanska partija) dobio je tri mandata, kao i Ujedinjeni regioni Srbije. Takođe po tri mandata dobili su i odbornici sa lista Srpske napredne stranke i Socijalističke partije Srbije, a po dva mandata osvojile su Jedinstvena Srbija (JS) i Stranka vojvođanskih Slovaka (SVS). Bez osvojenih mandata ostale su Socijaldemokratska partija Srbije, Srpska radikalna stranka i Grupa građana, građanska inicijativa „Ljudi ljudima“.
Vlast su formirale SPS i JS, zajedno sa DS-om i LDP-om i SVS-om. Ovih pet stranaka zajedno su obezbedile većinu od 22 odbornika, dok ostali odbornici čine manjinu sa 9 mesta u lokalnoj skupštini.
Bački Petrovac je u junu konstituisao lokalnu skupštinu, odnosno zvanično potvrdio odborničke mandate, ali tada nisu bili izabrani i izvršni organi uprave. U medijima se tih dana moglo čuti da bi se, ukoliko se to do 20. jula ne dogodi, mogla uvesti privremena uprava ili bi moglo doći do ponavljanja lokalnih izbora. “To što mesec dana nakon izbora lokalna vlast nije svuda formirana ukazuje na moguće probleme. U većim gradovima može biti ocena da je to rezultat čekanja da se formira pokrajinska i republička vlast, dok u nekim manjim zajednicama moguće je da ne bude prostora za formiranje skupštinske većine”, rekao je tada (sada već bivši) pokrajinski sekretar za međuregionalnu saradnju i lokalnu samoupravu Tomislav Stantić.
Ipak, u opštini Bački Petrovac 5. jula, u zakonskom roku, izabrani su predsednik opštine i njegov zamenik, a formirano je i opštinsko veće. Za predsednika opštine izabran je Pavel Marčok iz DS-a.
O predsedniku opštine
Pavel Marčok je rođen 1968. godine u Bačkom Petrovcu, a po struci je inžinjer informatike i profesor informatike. Radio je kao profesor informatike, a bavio se i privatnim preduzetništvom. U 2007. godini izabran je za narodnog poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srbije, a 2008. godine za zamenika predsednika Odbora za nauku i tehnološki razvoj u istoimenoj skupštini, te za predsednika parlamentarne Grupe srpsko-češkog prijateljstva. Član je Nacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine i predsednik Odbora za službenu upotrebu jezika i pisma. Od 2000. godine biran je za odbornika Skupštine opštine Bački Petrovac a 2005. godine bio je njen predsednik. Član je Saveta Mesne zajednice Bački Petrovac, gde vrši i funkciju zamenika predsednika.
Akva-park investicija broj jedan
Tokom predizborne kampanje demokrate su isticale da će raditi za bolji život građana Opštine Bački Petrovac, kroz povećanje zaposlenosti otvaranjem novih proizvodnih pogona, zalaganjem za ravnopravnost i pružanjem jednakih šansi svim građanima bez obzira na nacionalnu, versku, ili političku pripadnost, povećanjem standarda građana ubrzanim rastom privredne proizvodnje, decentralizacijom vlasti i prenošenjem Ustavom garantovanih nadležnosti, kako na nivo pokrajinske, tako i na nivo opštinske vlasti.
„Kada je reč o zapošljavanju mi smo to proklamovali i mnogo ranije, pre izbora 2012. godine. U aprilu mesecu smo otvorili Akva-park „Petrolend“, u čiju izgradnju je slovačka kompanija „Akva term invest“ do sada uložila 8,5 miliona evra. Zahvaljujući ovoj investiciji, direktno ili indirektno je zaposleno oko 150 ljudi. Ono što nas očekuje u narednom periodu je dogradnja tog vodenog parka i pokrivanje otvorenih površina, kako bi mogao da radi tokom čitave godine, a ne samo od aprila do oktobra“, kaže pomoćnik predsednika opštine Siniša Stanivuk i napominje da je taj projekat jasan pokazatelj da DS nije imala samo predizborna obećanja već je radila tokom godine. Po okončanju poslednje faze izgradnje akva-parka u Bačkom Petrovcu, biće zaposleno oko 500 ljudi. Naredna faza koju je spomenuo naš sagovornik trebalo bi da bude gotova za dve godine, a tada će ukupna suma uloženog novca biti oko 22 miliona evra.
Takođe, kao jedan od pokazatelja da se vodi briga o zapošljavanju ističe se i fabrika „Vojmedikal“, za izradu medicinskih pomagala. Trenutno su u toku radovi na završetku rekonstrukcije novih prostorija fabrike. U fabrici trenutno rade 74 radnika iz opštine, a po završetku rekonstrukcije, kako je naglasio vlasnik, italijanski investitor Đuzepe Bizi, zaposlenje će ovde naći još 60 radnika. Prema planu, nove prostorije fabrike za izradu medicinskih pomagala bi trebale biti otvorene do kraja godine. Firma „Vojmedik“ je, kako ističe Siniša Stanivuk, nakon niza problema sa kojima se suočavala kada je reč o dozvolama za početak rada, umalo napustila opštinu, ali je nakon uloženih napora obezbeđen prostor na kom je fabrika i izgrađena.
Javna preduzeća
Iako se u prethodnom periodu spominjalo da su procesi otvaranja novih radnih mesta opstruisani, odnosno da su išli otežano, pojedini građani smatraju da vlast nije radila sve u svrhu građana, odnosno, da su na čela javnih preduzeća, ali i kulturnih institucija, postavljani politički podobni kadrovi, a smenjivani oni koji im nisu odgovarali i da se taj trend nastavio i tokom drugog mandata Demokratkse stranke. U Skupštini opštine navode da su ovakvi komentari neutemeljeni, tim pre što niko od tih ljudi ne želi da imenom i prezimenom stane iza tih izjava.
Bački Petrovac ima tri komunalna preduzeća. JKP “Progres” za komunalno-stambene poslove, DP KSP “Komunalac” Maglić, za komunalno-stambene poslove i DOO “Gloakvalis” Gložan, takođe za komunalno stambene poslove. U opštinskoj upravi posebno ističu imenovanje direktora preduzeća Komunalac koji je došao na čelo putem konkursa, a da pri tom nije bio član ni jedne stranke.
Kada govorimo o mišljenju ljudi koji nisu aktivni učesnici u vlasti, između redova se moglo čuti mišljenje da pojedini kadrovi nisu dovoljno stručni za poslove koje obavljaju, odnosno da je prilikom njihovog imenovanja uskraćena prilka ljudima koji imaju značajne biografije.
„Trudimo se da zaposlimo mlade ljude. Šansu smo dali osobama koje nemaju 30 godina, a sada se nalaze na čelu Direkcije za građevisnko zemljište i Slovačkog vojvođanskog pozorišta“, istakao je Siniša Stanivuk i dodao da je odluka građana da ih podrži na izborima najbolji pokazatelj toga da je rukovođenje opštinom stručno i pravilno. „Kada govorimo o takvim komentarima, voleo bih da znam da li je neko od tih ljudi koji iznose takve dokaze relevanatan da procenjuje nečiju stručnost. Kako mlad čovek može da se zaposli danas ako nema iskustva, koje se traži kao preduslov za to isto zaposlenje. To mi želimo da promenimo. Naša je deviza da svakome moramo da damo šansu, a najzad i njihovi dosadašnji rezultati idu u prilog ovome što sam rekao“, naveo je Stanivuk.
Razglednica
Opština Bački Petrovac nalazi se u delu južne Bačke, na površini od 158 kilometara kvadratnih, na plodnom zemljištu između teritorija opština Novi Sad, Vrbas i Bačka Palanka i opštine Beočin u Sremu, čiju granicu čini reka Dunav. Opštinu Bački Petrovac sačinjavaju četiri naselja, od kojih je Bački Petrovac naselje gradskog karaktera, dok su ostala seoska naselja panonskog tipa: Kulpin, Gložan i Maglić.
Odliv mozgova
Opština Bački Petrovac je multietnička i multikulturalna sredina. Većinski deo stanovništva je slovačke (66,42 odsto) i srpske nacionalnosti (25,74 odsto). Bački Petrovac je najveće slovačko naselje u Srbiji pa se može reći da je reč o nezvaničnoj prestonici ovdašnjih Slovaka. Tu je smešten etnički, kulturno-prometni i religijski centar Slovaka u Srbiji. Slovačka gimnazija, Odeljenje Učiteljskog fakulteta na slovačkom jeziku i Slovačko vojvođansko pozorište su najviše nastavne i kulturne institucije za sve Slovake u Srbiji. Iako opština za obrazovanje izdavaja 8,34 odsto budžeta, nameće se veliki problem, a to je „odliv mozgova“.
Kako u opštini objašnjavaju, osnovni problem sa kojim se suočavaju je problem koji je tipičan za Bači Petrovac, jer je to možda i jedina opština u svetu koja ima većinsko slovačko stanovništvo, a poznato je da je Slovačka već u Evropskoj Uniji, tako da mladi već tokom studija odlaze tamo i trude se da nađu zaposlenje i napuste Srbiju.
U lokalnoj upravi u odnosu na 1.000 stanovnika koji žive na teritoriji lokalne samouprave ima tri zaposlena lica. U opštini objašnjavaju da je tokom 2008. godine bio upućen jasan zahtev iz državnog vrha da se broj zaposlenih u opštinskoj upravi smanji, i da su to tada i uradili. Međutim, tek nakon završenog procesa postali su svesni da su jedna od retkih lokalnih samouprava koja je tako nešto uradila. „Ako bismo sada, prema utvrđenim kriterijumima, računali zaposlene u opštini, bilo bi jasno da imamo manjak zaposlenih, ali ukoliko bismo u taj broj uračunali i ljude koji su zaposleni u okviru mesnih zajednica došli bismo do viška zaposlenih od svega 1, do 1,5 odsto“, rekao je Stanivuk.
Lokalna samouprava ima prilično transparentan rad i redovno ažuriranu prezentaciju na internetu, koja obuhvata vesti o njenom radu, zapisnike sa sednica, poseban odeljak u kom su objavljeni Službeni listovi, a takođe sadrži spisak svih preduzeća i ustanova, kao i spisak odbornika i njihovu stranačku pripadnost. Građani imaju mogućnost da koriste usluge virtuelnog matičara i da na taj način obezbede uverenje o državljanstvu i izvode iz matičnih knjiga (rođenih, venčanih i umrlih). Na sajtu se takođe nalaze i obrasci za podnošenje zahteva raznim službama.
Budžetske zakrpe
U opštinskoj upravi ističu da je ovo jedna od retkih godina kad je izvršen samo jedan rebalans budžeta, i to u pozitivnom smeru, jer je projektovana svota uvećana za oko 200. 000 dinara. Oko 13 odsto budžeta izdvojeno je za ulaganje u poljoprivredu. Takođe, velika pažnja je poklonjena komasaciji zemljišta, koji je uspešno završen u tri opštine. Pre više godina u Gložanu, potom u Magliću pre godinu dana, a sada je u toku komasacija zemljišta u Kulpinu i u Bačkom Petrovcu. Kada je reč o ovom projektu ističu da je lokalna samopurava učestvovala sa 45 odsto budžeta, a 55 posto je finansirala pokrajina. „Međutim situacija je sad takva da smo morali na sebe da preuzmemo i neke obaveze pokrajine , a osnovni uzrok tome je svakako problem pokrajinskog budžeta u odnosu na transfer sredstava koji je trebalo da bude obezbeđen iz Republike, pa je i normalno da se takva situacija dogodila“, objašnjava Stanivuk.
Kada je reč o socijalnim davanjima, obuhvaćene su sledeće oblasti: subvencionisanje naknade za komunalne usluge (naknada za utrošenu vodu i naknadu za iznošenje smeća), naknada za materijalnu pomoć porodici sa decom za svako dete u iznosu od 150 evra, užina i produženi boravak dece iz porodica koje primaju materijalnu nadoknadu, takođe besplatna užina za treće rođeno dete i svako naredno rođeno dete. Plaćeni su i putni troškovi dece sa invaliditetom, za porodice vrlo slabog materijalnog stanja i dece ometene u razvoju. Tokom godine davane su i jednokratne socijalne pomoći u iznosu od nekoliko hiljada dinara, a obezbeđen je i program socijalne zaštite – pomoć i nega u kući, geronto-domaćice. Program socijalnih davanja obuhvatio je i naknadu iz budžeta u slučaju smrti, ukupno 7,3 miliona dinara.
Zanimljiv je podatak da za kulturu lokalna samouprava nema usvojenu strategiju i akcioni plan razvoja, a prioriteti se definišu na osnovu upitnika koji se šalju ustanovama kulture, dok je iz celokupnog budžeta za ovu oblast izdvojeno blizu sedam miliona dinara.
Budžet za društvenu brigu o deci iznosio je oko 50 miliona dinara, ali je više od polovine utršeno na plate zaposlenih. Možda je i to razlog što, kako i sami kažu, još uvek nije rešeno pitanje smeštajnih kapaciteta i radnog vremena. Iz budžeta je za opštinsku administraciju izdvojeno oko 50 miliona, a oko 24 miliona je dodatno izdvojeno za kabinet predsednika opštine i za opštinsko veće, dok je za nevladine organizacije izdvojeno ukupno oko 100 miliona dinara.
Istorijat vlasti
Nakon početka rada ove lokalne samouprave nije dolazilo do većih problema, što se ne bi moglo reći za prethodni saziv. Naime, na vlasti je od 2008. do 2010. bila koalicija Demokratske stranke i G17 plus, ali posle serije razmirica predstavnici ove dve stranke u Bačkom Petrovcu nisu mogle da održe većinsku koaliciju u lokalnom parlamentu. Obe su pokušavale da pronađu nove partnere sa kojima bi zadržale vlast, a dotadašnjeg koalicionog partnera, gurnule su u opoziciju. U G17 plus rekli su tada da imaju problem sa predstavnicima DS-a, jer ih koalicioni partneri u lokalnoj vlasti ne prihvataju kao ravnopravne i već žele da od njih stvore „političke trabante“.
Kako izvor Autonomije navodi, dešavale su se neuobičajene stvari, jer su predstavnici pozicije često glasali protiv predloga svojih partijskih kolega i obrnuto, te je rad lokalne skupštine mesecima bio čudan, tačnije besmislen.
Koalicija je definitivno raskinuta u decembru 2010. godine, kada su demokrate optužile tadašnjeg zamenika opštine Radovana Zotovića (G17) da nije timski igrač, posle čega je on smenjen sa mesta zamenika predsednika opštine. Saziv je nastavio da funkcioniše nesmetano tek kada je na njegovo mesto došao Jan Hansman koji je do tada bio član G17, a zatim odlučio da postane slobodan odbornik.
Zanimljiv je i podatak da opština Bački Petrovac ima 13 stalnih radnih tela u kojima su izabrani novi članovi, sa izuzetkom Izborne komisije koja je ostala u nepromenjenom sastavu. Takođe, postoji i šest posebnih i šest povremenih radnih tela čiji su novi članovi takođe izabrani, a u narednom periodu će uslediti i zvanično konstituisanje. Iako je ova situacija svojevremno privukla pažnju medija, u opštini ističu da se na ovaj način regulatornim telima i komisijama sprečava samovolja pojedinaca i da se na taj način postižu bolji i transparentniji rezultati. Napominju da pojedina tela zasedaju svega nekoliko puta godišnje, ali da je njihov doprinos značajan jer se na taj način postiže objektivnost donošenja odluka.
Branislava Lovre (Autonomija)
(Tekst je napisan u okviru projekta „Mediji i lokalne samouprave“, koji Nezavisno društvo novinara Vojvodine realizuje uz podršku Rockefeller Brothers fondacije. Više informacija o gradovima i opštinama Vojvodine možete naći na našem sajtu www.najgradonacelnik.org. Cilj nam je da građani na jednom mestu dobiju informacije i analize rada vojvođanskih lokalnih samouprava.)