Oko stotinu aktivista Antifašističke akcije Novog Sada odalo je večeras počast žrtvama Racije, u kojoj je u januaru 1942. godine fašistička okupatorska mađarska vojska pobila i pod led Dunava bacila 1.200 Jevreja, Roma, Srba i ostalih stanovnika Novog Sada.

Oni su podelili i pročitali prisutnima proglas u kom su naveli da je Racija najveći zločin u istoriji Novog Sada i dodali da je jedini greh ubijenih bio njihovo etničko i nacionalno poreklo.

“Danas, 79 godina posle ovog surovog zločina fašizma, suočeni smo sa nacionalizmom i fašizmom koji prožima sve pore našeg društva. Svedoci smo manifestacija fašizma na zidovima našeg grada, u našem obrazovnom sistemu, u javnom govoru. Glasovi protiv fašizma sve su tiši i sve više se potiskuju na marginu javnog govora”, navodi se u proglasu.

Ocenjuje se da je nacionalizam u Srbiji prihvatljiv, jer služi političkim i duhovnim elitama Srbije kao najpogodnije ideološko sredstvo za skretanje pažnje sa privatizacije i pljačke društvenih i državnih resursa, za očuvanje privilegija i za sprečavanje emancipacije društva.

“Hegemoniji političke desnice u Srbiji pogoduje ekspanzija fašizma u kapitalističkom centru, odnosno najrazvijenijim državama Zapada. Toj oligarhiji fašistički pokreti i organizacije služe kao verni psi čuvari postojećeg sistema”, piše u proglasu.

Dodaje se da krivce za siromaštvo fašizam pronalazi u migrantima, pripadnicima druge nacije ili religije, umesto u vladajućoj klasi kapitalista.

“Fašizam ne dovodi u pitanje sistem kapitalističke akumulacije i stoga predstavlja jedno od najpogodnijih oruđa za očuvanje moći vladajuće klase u periodima velikih ekonomskih kriza”, navodi se u proglasu.

Antifašistička akcija Novog Sada poručila je da je suprotstavljanje zlu nacionalizma i fašizma danas potrebnije nego ikada nakon Drugog svetskog rata.

Racija u južnoj Bačkoj je naziv za zločin koji su fašisti izvršili nad Jevrejima, Srbima, Romima i drugim stanovnicima od 4. do 29. januara 1942. godine, kada je u Novom Sadu i drugim mestima Vojvodine ubijeno i pod led Dunava bačeno nekoliko hiljada ljudi.

Racija je sprovedena u Novom Sadu, potom u Šajkaškoj oblasti, odnosno u Čurugu, Gospođincima, Šajkašu, Đurđevu, Mošorinu, Titelu, Loku, Gardinovcima, Vilovu, Žablju, kao i u Bečeju, Srbobranu i Temerinu.

U Novom Sadu kej uz Dunav nosi ime Kej žrtava racije, u znak sećanja na žrtve koje su fašisti masovno streljali od 21. do 23. januara 1942. godine a zatim bacali pod led Dunava.

Na tom mestu podignut je bronzani spomenik “Porodica”, visok četiri metra, koji je posvećen žrtvama, a čiji je autor akademski vajar Jovan Soldatović.

Na četiri ploče ispisane su osnovne informacije o tragičnom događaju, a na 66 ploča imena ubijenih.

(Autonomija)