Nakon što je bivšoj crnogorskoj ministarki Jovani Marović u srijedu zabranjen ulazak u Srbiju zbog „zaštite bezbjednosti Republike Srbije i njenih građana“, Ministarstvo vanjskih poslova (MVP) Crne Gore zatražilo je od nadležnih organa Srbije da obrazlože tu odluku.

U saopštenju navode da su po saznanju da je bivšoj ministarki evropskih poslova u Vladi Crne Gore 23. avgusta, na graničnom prelazu na aerodromu „Nikola Tesla“ u Beogradu, odbijen ulazak u Republiku Srbiju, rukovodstvo Ministarstva vanjskih poslova stupilo u kontakt sa imenovanom, dok je “Ambasada Crne Gore u Beogradu, shodno svojim nadležnostima, preduzela odgovarajuće mjere u cilju povraćaja ličnih dokumenata i omogućila njen povratak u Crnu Goru iste večeri”.

“Ministarstvo vanjskih poslova je od nadležnih organa Republike Srbije zatražilo obrazloženje ove odluke, te izrazilo uvjerenje da se sa ovakvom praksom neće nastaviti, jer narušava demokratske vrijednosti i otežava dalji razvoj dobrosusjedskih odnosa i regionalne saradnje, što su glavni preduslovi za izgradnju zajedničke evropske budućnosti, kao ključnog vanjskopolitičkog prioriteta obje države”, navedeno je u saopštenju MVP-a Crne Gore.

Crnogorski ministar unutrašnjih poslova Filip Adžić poručio je da “učestali nezreli potezi narušavaju imidž Srbije i nanose štetu međudržavnim odnosima”, ali da, kako je napisao, “pojedinci ne mogu poremetiti bratski odnos građana Crne Gore i Srbije”.

“Ponižavate snagu sopstvene države ako su joj prijetnja NVO aktivistkinje i sportistkinje”, takođe je napisao Adžić na platformi X, nekadašnjem Tviteru.

Bivšoj potpredsjednici Vlade i ministarki evropskih poslova Crne Gore Jovani Marović 23. avgusta zabranjen je ulazak u Srbiju, nakon čega se vratila u Crnu Goru.

Predsjednik CEMI-ja Zlatko Vujović kaže da je Vlada Crne Gore trebalo da reaguje odmah po saznanju da je Jovani Marović zabranjen ulazak u Srbiju.

“Vlada je trebalo da reaguje dok je Marović bila zadržana i ograničena joj sloboda kretanja. U tom trenutku je trebalo da uslijedi oštra reakcija. Naš diplomatski predstavnik u Beogradu je morao da se angažuje i aktivira, da zaštiti prava Jovane Marović, bez obzira što ona više nije potpredsjednica Vlade, ona je crnogorska državljanka kojoj su narušena i ugrožena ljudska prava”, kazao je Vujović za Glas Amerike.

Vujović, takođe, naovdi da zabrana ulaska Jovani Marović u Srbiju “nije nešto što iznenađuje”, s obzirom na to da je to, kao kaže, “kampanja zastrašivanja onih koji su kritičari politike Aleksandra Vučića u Crnoj Gori”.

“Ovo je banalan slučaj zastrašivanja od strane Srbije i njene Bezbjednosno-informativne agencije i neće se na ovome završiti. Naravno da će oni nastaviti, jer je zastrašivanje neistomišljenika i destabilizacija regiona postala zvanična politika Srbije. To je ono što možemo očekivati od Vučića i njegove vlasti”, kaže Vujovići i dodaje:

“Bez obzira na to što Jovana Marović nije neki radikalni kritičar Vučićeve politike, činjenica da je ona, kao potpredsjednica Vlade, odbila da da glas za Temeljni ugovor i nije ispoštovala instrukcije jednog od klljučnih saradnika Vučića u Crnoj Gori, gospodina Abazovića. Nakon toga se u svojoj analizi suprotstavila namjerama Abazovića i Vučića da Crna Gora postane članica Otvorenog Balkana, prilično argumentovano, zvaničnom analizom koju Vlada na kraju nije usvojila, a koja je govorila da bi za Crnu Goru bilo pogrešno da postane dio Otvorenog Balkana”, navodi Vujović.

Ukazuje da je sve to bilo davno i da se postavlja pitanje što je razlog ovakvog postupanja prema bivšoj ministarki Jovani Marović.

“Lično vjerujem da Srbija i direktor BIA-e Aleksandar Vulin i dalje sanjaju neke snove, koji su nažalost realnost u Rusiji, a to je da oni koji imaju moć i silu mogu bez ograničenja da je primjenjuju prema svima koje doživljavaju kao protivnike i da takvi primjeri služe za zastrašivanje ostalih”, navodi Vujović.

Radulović: Izostala blagovremena reakcija Vlade Crne Gore

Kopredsjednik Igmanske inicijative za Crnu Goru Branislav Radulović kaže da brine zabrana ulaska u Srbiju bivšoj potpredsjednici Vlade Crne Gore i ministarki u kabinetu Dritana Abazovića, Jovani Marović. On, takođe, ukazuje da je izostala blagovremena reakcicija crnogorske Vlade.

“I pored poziva na brzu reakciju crnogorske Vlade i crnogorskog ministarstva vanjskih poslova, na ovakav neobjašnjiv potez Republike Srbije prema njihovoj bivšoj koleginici i članu 43. crnogorske Vlade, do sada nema bilo kakve javne rakcije ili oglašavanja crnogorskog ministarstva vanjskih poslova ”, kazao je Radulović za Glas Amerike.

Naglašava da bivšoj ministarki do kasno sinoć nijesu bila vraćena dokumenta (pasoš).

“Neoglašavanje na činjenice da do kasno sinoć Marovićkoj nijesu bila vraćena dokumenta (pasoš) i nije joj u toku dana bio omogućen ulazak u avion i povratak za Podgoricu, te da je zadržana na aerodromu pod nadzorom policije (iz razloga zaštite nacionalne bezbjednosti Srbije !) brine tim više jer ako je takav odnos prema bivšoj ministarki evropskih integracija šta može očekivati svaki drugi crnogorski građanin koji bi se našao u sličnoj situaciji”, navodi Radulović.

Prema njegovim riječima “zabrana ulaska Jovani Marović u Srbiju je kruna Otvorenog Balkana”.

“Jučerašnja zabrana ulaska u Republiku Srbiju i zadržavanje na beogradskom aerodromu Jovane Marović istaknute aktiviskinje civilnog sektora, doktora političkih nauka (doktorirala na beogradskom Univerzitetu), bivše potpredsjednice Vlade i ministarke evropskih integracija očito je kruna „Otvorenog Balkana“ i dometa ove inicijative”, kazao je Radulović.

Cvijić: Nova faza represije režima Aleksandra Vučića

U Srbiji nije bilo zvaničnih reakcija na zabranu ulaska bivšoj crnogorskoj zvaničnici. U Ministarstvu unutrašnjih poslova nisu odgovorili na pitanje Glasa Amerike zbog čega joj je zabranjen ulazak i zbog čega se ona smatra „pretnjom po bezbednost Srbije i njenih građana“, kako je Marović navela u svojoj objavi.

Na društvenim mrežama su reagovali pojedine opozicione stranke i predstavnici civilnog društva.

Iz Zeleno-levog fronta naveli su da je razlog za zabranu ulaska Jovani Marović bila javna kritika režima Aleksandra Vučića, i njen dolazak na protest „Srbija protiv nasilja“. Oni su pozvali međunarodnu zajednicu i EU da reaguju i „osude ovakvo ponašanje naprednjačkog režima“.

Zabranu ulaska osudila je Inicijativa mladih za ljudska prava.

„Jovana Marović je naša saborkinja i neko ko neumorno radi ne samo za dobrobit Crne Gore, već i čitavog regiona“, navode na platformi X.

Srđan Cvijić iz Beogradskog centra za bezbednosnu politiku ocenjuje da zabrana ulaska Jovani Marović označava novu fazu represivnog režima Aleksandra Vučića.

„Jednoj osvedočenoj borkinji za ljudska prava i demokratiju u regionu, i jednom velikom prijatelju Srbije, zabranjuje se ulazak u zemlju. I to, verovatno, isključivo zato što je, za razliku od predsednika Srbije, došla na ulice Beograda da iskaže svoju solidarnost sa žrtvama masovnih ubistava 3. i 4. maja, i što je podržala proteste „Srbija protiv nasilja“. Ja ne znam tačno koji su razlozi ove vlasti da tako sumanute odluke donosi, pogotovu taj razlog zašto je njoj zabranjen ulazak – da ugrožava bezbednost Srbije i njenih građana – je potpuno sumanut, reč je o osobi koja ni mrava ne bi zgazila. Takvo obrazloženje se može videti u Monti Pajtonu i Top listi nadrealista “.

Jovana Marović je zbog pojavljivanja na protestima već bila na metih srpskih provladinih medija, koji su pisali da je „uz opoziciju došla i žena koja se ježi na sve što je srpsko“.

Pojedini tabloidi su išli i korak dalje i označili je kao „miljenicu kosovskog premijera Aljbina Kurtija koja iz Podgorice ruši vladu u Beogradu“.

Ovo je drugi slučaj zabrane ulaska u Srbiju ovog leta.

Početkom jula, ruski antiratni aktivista sa stalnim boravkom u Srbiji, Petar Nikitin, proveo je noć na beogradskom aerodromu jer mu je bio zabranjen ulazak u zemlju – bez obrazloženja zašto, a navodno po odluci Bezbednosno-informativne agencije.

Cvijić podseća da tu službu vodi Aleksandar Vulin, zvaničnik blizak Rusiji, koji je pod američkim sankcijama.

„I ja vidim u tome jednu povezanu nit i zaista mislim da treba da se pripremimo na pogoršanje situacije u zemlji“, podvlači Cvijić. Na pitanje da li svi koji javno iskazuju drugačije mišljenje u odnosu na režim treba da se pripreme na evetnualnu zabranu ulaska u zemlju, Cvijić odgovara: „Meni to tako izgleda“.

(Glas Amerike, foto: Vlada CG)