Među 40 najnerazvijenijih opština u Srbiji koje će, po kriterijumima Nacionalnog investicionog plana (NIP), podeliti dve milijarde dinara da bi podigle svoju komunalnu i putnu infrastrukturu, nalaze se i tri opštine s teritorije Vojvodine – Plandište, Nova Crnja i Žitište. U Vojvodini, međutim, ima znatno više lokalnih samouprava koje su realno „ispod crte”, o čemu, uostalom, svedoči i poslednja pokrajinska odluka kojom se definiše koje su to opštine nerazvijene, a koje nedovoljno razvijene.
Prema toj odluci, koju je Skupština APV donela lane, kaže se da, shodno jasnim ekonomskim kriterijumima, u Vojvodini u ovom trenutku ima šest nerazvijenih i još 18 nedovoljno razvijenih opština. S druge strane, Ministarstvo za NIP je, kako rekosmo, na terenu videlo drugačiju sliku, pa je od ukupno 45 vojvođanskih opština, samo tri svrstalo u kategoriju najnerazvijenijih. A čak i te najnerazvijenije u Vojvodini, pokazalo se, nisu po oceni predstavnika Ministarstva, baš u toliko lošem stanju, budući da je za njihove projekte izdvojeno tek šest odsto para, odnosno 121,5 milion dinara u odnosu na dve milijarde za svih 40 najnerazvijenijih opština u Srbiji.
Pokrajinski sekretar za rad, zapošljavanje i ravnopravnost polova Miroslav Vasin ipak ne misli da u tome ima nekakvog političkog nesaglasja.
– Nema tu politike. Godinama se republički i pokrajinski kriterijumi o nerazvijenosti opština razlikuju – kaže Vasin. – Kod nas su oni određeni prema ekonomskoj razvijenosti opština, prema zaposlenosti i prema demografskim pokazateljima. Ta odluka se donosi za svaku godinu i na taj način se prilagođavamo prilikama u Vojvodini, tako da svojim dodatnim merama pokušavamo da razvoj vojvođanskih opština poboljšamo i uravnotežimo.
U svakom slučaju, kako je najavljeno, iz NIP-a je za Plandište izdvojeno 40 miliona za prvu fazu izgradnje kanalizacione mreže u naselju Hajdučica, za Novu Crnju 34,5 miliona za sređivanje više ulica, dok će Žitište s 47 miliona moći da pokrije troškove za izgradnju postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda. I nesporno je da će taj novac njima dobro doći, jer su to izuzetno siromašne sredine. A o kakvom je siromaštvu reč, vidi se iz podatka zvanične statistike po kojoj je npr. stanovnik Plandišta u periodu januar-april ove godine zarađivao prosečnih 16.763 dinara mesečno – podsetimo, u istom periodu vojvođanski prosek je gotovo dvostruko veći (30.261 dinar).
Plandište se, inače, i prema pokrajinskoj Odluci o utvrđivanju nerazvijenih i nedovoljno razvijenih opština u APV u 2009. godini, nalazi na spisku od šest nerazvijenih po kriterijumu ekonomske razvijenosti, ali su tu još i pet drugih – Bela Crkva, Mali Iđoš, Odžaci, Titel i Čoka.
Predsednik odžačke opštine Milan Ćuk, koji je i pokrajinski poslanik SRS, misli da u izostanku te opštine u podeli novca iz NIP-a ima i politike.
– Mi u opštini Odžaci sigurno dobijamo manje novca u odnosu na druge, jer opština ima predsednika, a igrom slučaja sam to ja, koji je jedini predstavnik SRS – kaže Ćuk. – A ova republička vlast u Beogradu radi protiv svojih građana. Gleda uskostranačke interese, da zadovolji potrebe koalicionih partnera. Ucenjuju se, prepucavaju, ugnjetavaju jedni druge i tu mesta za nas iz SRS, čini mi se, nema, jer mi nismo iz te priče. To neka je na čast njima.
On je kao najveće komunalno pitanje u Odžacima izdvojio kapacitet vode i dodao da u naseljima Bački Gračac i Ratkovo treba da se završi kanalizacija, a da lokalni put od Bogojeva od hrvatske granice, koji bi preko Odžaka i Bačke Topole vodio do mađarske granice, treba da se prekategoriše u regionalni… Vrednost tih projekata kreće se od 10 pa do 80 miliona dinara. Po njegovim rečima, privreda u Odžacima je u najvećoj meri upropašćena u privatizaciji, tako da danas u toj opštini s 36.000 stanovnika, koja je nekada važila za privredno jaku, njih čak 5.500 čeka na birou za nezaposlene.
– Ljudi su u privatizaciji ostali bez posla i bez primanja. Firme koje su privatizovane, ne uplaćuju radni staž, a plate su minimalne, 100-200 evra. uz to se preduzeća i preprodaju, jedan kupi, dođe drugi, pa ništa ne plaća, pa treći… Dakle, kao i u celoj Srbiji, i ovde je privreda u haotičnom stanju. Malo je primera za koje možemo navesti da funkcionišu – kaže Ćuk.
Inače, vojvođanske opštine Žitište i Nova Crnja, koje su uz Plandište takođe dobile novac iz NIP-a kao najnerazvijenije u Srbiji, prema ekonomskim kriterijumima pokrajinske administracije spadaju u rang nedovoljno razvijenih. Uz njih, nedovoljno razvijenih u Vojvodini je još 16: Ada, Alibunar, Bač, Bačka Topola, Bački Petrovac, Inđija, Kovačica, Kovin, Novi Bečej, Opovo, Sečanj, Sremski Karlovci i Šid.
(Dnevnik)